لو کوربوزیه ، یکی از مشهورترین معماران قرن اخیر است. وی، یکی از پیشگامان سبک مدرن و سبک بین المللی در معماری است و بسیاری از دانشجویان معماری، او را به خاطر پنج اصل معروفش می شناسند. لو کوربوزیه، مفاهیم و ایده های جدیدی را وارد معماری کرد و با این کار، معماری را وارد فاز جدیدی نمود. او که ملیتی فرانسوی دارد، آثار بسیار مهمی از خود باقی گذاشته که در همه نقاط جهان، جزو بناهای برجسته می باشند. در این مطلب، قصد داریم شما را با این معمار مشهور و آثارش آشنا کنیم. همراه پویانو باشید.

لو کوربوزیه که نام اصلی وی شارل-ادوار-ژانره-گری می باشد، در 6 اکتبر سال 1887 چشم به جهان گشود و در 27 اوت سال 1965 از دنیا رفت. او یک معمار، طراح، شهرساز، نقاش و نویسنده سوئیسی بود. لو کوربوزیه را یکی از نخستین پیشگامان سبک مدرن و بین المللی در معماری می دانند. در تاریخ 17 ژوئیه سال 2016، هفده اثر او در هفت کشور دنیا در لیست سایت های میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیدند. لو کوربوزیه ، معماری است که مشارکت برجسته ای در جنبش مدرن داشته است.

لو کوربوزیه در لا-شو-د-فون، یک شهر کوچک در شمال غربی کشور سوئیس، نزدیک مرز کشور فرانسه به دنیا آمد. او علاقه خیلی زیادی به هنرهای بصری داشت و پیش چارلز لپلاتنیه که در یک مدرسه هنرهای زیبا تدریس می کرد و خود در بوداپست و پاریس تحصیل کرده بود، مبانی هنر را یاد گرفت.

اولین خانه هایی که به دست لو کوربوزیه طراحی شده اند، در لشودفوند بوده و به خود او تعلق داشتند. برای مثال، می توان به ویلا فالت، ویلا شوآب و ویلا ژان نرت (که به پدر و مادر او اختصاص داشت) اشاره کرد. معماری این خانه ها، سبک معماری مرسوم و منطبق بر طبیعت کوه های بومی آن منطقه (رشته کوه آلپ) را یادآوری می کرد. لو کوربوزیه به صورت دائم برای رهایی یافتن از محدودیت های شهر خود به اطراف اروپا سفر می کرد. او در حدود سال 1907 به پاریس نقل مکان کرد. لو کوربوزیه در پاریس، در دفتر یک فرد فرانسوی پیشگام در تولید بتن تقویت شده با نام آگوست پره مشغول به کار شد.

لو کوربوزیه در آن سال و در آن دفتر با پیتر بهرنز نیز برای چندین سال همکاری کرد. او در اواخر سال 1911 به بالکان، آسیای صغیر، رم و یونان مسافرت نمود و از این سفرها، نقاشی های زیادی کشید.

دفترچه اسکیس های او در این مسافرت ها که شامل طرح هایی از معبد پانتئون است، تاثیرات ایجاد شده در کار بعدی وی با نام “به سوی یک معماری” را به خوبی نشان می دهد. این کار در سال 1923 ارائه شد. لو کوربوزیه در سال 1916 و زمانی که 29 ساله بود، برای همیشه به پاریس رفت. وی در سال 1920، نام لو کوربوزیه را که اسم پدربزرگ مادری وی بود، به عنوان لقب یا نام مستعار خود برگزید.

لوکوربوزیه در طول فعالیت های خود، از بتن که یکی از شاخص ترین متریال های مدرن می باشد، به بهترین و زیباترین شکل استفاده کرد. آثار او مورد تقلید جهانی قرار گرفتند.

پنج اصل لو کوربوزیه

لو کوربوزیه در حیطه معماری، خانه را ماشینی برای زندگی دانست، درست همان طور که اتومبیل، ماشینی برای حرکت می باشد. او پنج اصل یا نکته را درباره ساختمان های مدرن بیان کرد که به شرح زیر هستند:

• ستون ها بنا را از روی زمین بلند می کنند.
• بام مسطح و روف گاردن
• پلان آزاد
• پنجره های طویل و سراسری
• نمای آزاد، کف و دیوار به شکل کنسول

معماری لو کوربوزیه

لو کوربوزیه در طرح های معماری خود، شدیدا تحت تاثیر فضای شهری و سیستم شهرنشینی منطقه به منطقه قرار داشت و این به کار او جذابیت زیادی می داد. او به عضویت انجمن بین المللی معمارن مدرن در آمد. لو کوربوزیه، یکی از نخستین معمارانی بود که در زمان خود، تاثیر ماشین را انباشتگی انسان ها دانست. او این موضوع را به این شکل وصف می کرد که در آینده، شهرها آپارتمان های بزرگی خواهند داشت که هر کدام از آن ها به شکل مجزا در کنار سایر، پارک شده اند. نظریه ها و طرح های او، خصوصا از طرف صنف ساختمان سازان، کاملا پذیرفته می شدند، طوری که او می گفت: “به صورت قانونی، همه ساختمان ها باید سفید رنگ باشند.” و به این شکل، معماران از حرف او تبعیت کرده و هر گونه تزیینی را مورد نکوهش قرار می دادند. لو کوربوزیه ترکیب های منظم بزرگ در شهرها را خسته کننده و نا هماهنگ با افراد پیاده، می دانست. نقشه شهری برزیل نیز بر اساس همین ایده های او شکل گرفته شود. آخرین آثار معماری او نشان دهنده یک برداشت پیچیده از فشارهای مدرنیته در آن زمان بودند، اما در عین حال، طرح های معماری شهری لو کوربوزیه، حالت انتقادی دارند.

تناسبات طراحی

لو کوربوزیه، برای طراحی پلان و نما از یک شبکه مدولار با تناسبات طلایی بهره می گرفت. وی تناسبات و اندازه های بدن انسان را بر اساس مدل خود در طراحی به کار می گرفت. کالین رو در یک مقاله با موضوع ریاضیات ویلای ایدئال که در سال 1947 به چاپ رسید، به بیان شباهت های میان بخش های فضایی یک ویلای پالادیو با سازه شبکه ای یکی از چندین ویلای این معمار، پرداخته است. با این که هر دو ویلا از سیستم تناسبات مشابهی برخوردار هستند و تابع یک نظم ریاضی عالی هستند، اما ویلای پالادیو از فضاهایی با شکل های ثابت و روابط هماهنگ تشکیل شده، در حالی که ویلای لو کوربوزیه، طبقاتی افقی با پلان های آزاد دارد که با کف و سقف تاوه ای، تعریف شده اند.

شهرسازی

از نظر لو کوربوزیه، شهرهای آتی، شهرهایی هستند که آسمان خراش های مرتغع و بزرگ دارند. در هر کدام از این آسمان خراش ها که چندین عملکرد دارند، صدها هزار نفر به کار و زندگی خواهند پرداخت. در این بناها، آپارتمان های مسکونی، اداره ها، فروشگاه ها، مدرسه ها و سایر چیزهایی که یک محله خیلی بزرگ نیاز داشته باشد، فراهم می باشند. ساکنین این آسمان خراش ها، از دود و آلودگی صوتی اتومبیل ها دورند و به جای آن ها از آفتاب و مناظر زیبا بهره مند خواهند بود.

با توجه به این تئوری، دو شهر مهم در دهه پنجاه میلادی طراحی و احداث شدند. یکی از آن ها شهر چندیگر هند بود که خود لو کوربوزیه به طراحی آن پرداخت. وی برای طراحی این شهر از جدیدترین ضوابط شهرداری و معماری مدرن که بیش تر آن ها را خودش تبیین کرده بود، بهره گرفت.

دومین شهری که بر اساس نظرات لو کوربوزیه طراحی و احداث شد، شهر برازیلیا، پایتخت کشور برزیل بود. طراحان این شهر، لوچیو کوستا و اسکار نیمایر بودند. نیمایر، پیش تر در سال 1936 برای طراحی ساختمان وزارت آموزش و پرورش برزیل، همکار لو کوربوزیه بود.

برج هزاره توکیو نیز که در سال 1989 توسط نورمن فاستر و به سبک های تک در ساحل شهر توکیو کشور ژاپن طراحی شد، نمونه ای کامل از همان برج های چند عملکردی است که لو کوربوزیه از آن ها نام برده بود.

در ادامه به بررسی تعدادی از آثار لو کوربوزیه خواهیم پرداخت.

ویلا ساوا

ویلا ساوا، در یک چمنزار وسیع ساخته شده است. سایت این ویلا توسط درخت های زیادی احاطه شده است. ورودی اصلی سایت ویلا، در جنوب آن واقع است و راه دسترسی به ساختمان در ضلع شمالی آن است. این مسیر به وسیله ماشین طی می گردد. حجم ویلا ساوا را یک مکعب سفید رنگ تشکیل می دهد که به خاطر ارتفاع داشتن از سطح زمین، سبک به نظر می رسد. این حجم در میان درخت های سبر قرار گرفته است. در ویلا ساوای لو کوربوزیه، نمای آزاد و تراس در بام به چشم می خورند.

راه دسترسی به بنا و دیوارهای طبقه همکف ویلا جنس شیشه ای دارند که سبب می شود بین درون بنا و طبیعت اطراف آن ارتباط برقرار شود. لو کوربوزیه با این کار، می خواسته مخاطب را در ویلا بچرخاند. این ایده باعث می شود ویلا ساوا در اولین برخورد، خود را به ساکنان نشان دهد.

خانه دوم‌ اینو

خانه دوم اینو، یک خانه در کشور فرانسه است که بین سال های 1915 و 1917 میلادی ساخته شد. در این خانه، برای نخستین بار از اسکلت و کنسول بهره گرفته شده است و دیوارها نقشی در ایستایی بنا ایفا نمی کنند. شکل کلی پروژه، مستطیلی است. ستون های بستی بنا جهت نگه داشتن سقف و کف، بدون وابستگی به دیوارهای باربر به کار رفته اند. لو کوربوزیه در این اثر، معماری را به مهم ترین عوامل سازنده، یعنی ستون، کف و پله تجزیه کرده است.

کلیسای رونشان یا نوتردام

کلیسای رونشان یا نوتردام، یکی از برترین آثار معماری لو کوربوزیه است که در رونشان و بین سال های 1950 تا 1955 ساخته شده است. این اثر، یک ساختمان تندیس وار و خاص است که موقعیت محلی و عملکرد مذهبی را به نمایش می گذارد و نوآوری و شمایل پردازی مستقل را بیان می کند. لو کوربوزیه در این اثر، ترکیب بندی دقیق پلان و اصول زیبایی شناختی را در کنار آزادی عمل خود به کار برد و توانست لحن غنایی جدیدی در معماری خلق کند.

کلیسا سنت پیر فرمینی

کلیسا سنت پیتر فرمینی، یکی از بزرگ ترین طرح های لو کوربوزیه است که بعد از سپری شدن 40 سال از مرگ او، ساخته شد. فرم جذاب بیرونی و تجربه آرامش در فضای داخلی کلیسا، تکامل معماری به کمک افکار و سبک این معمار را نشان می دهد. شهر فرمینی، یک شهر صنعتی با جمعیت اندک است. لو کوربوزیه با طراحی این کلیسا، یک مکان جامع برای برگزاری مراسم و همبستگی ایجاد نمود.

ویلا شوآب

پیش از این که لو کوربوزیه به بزرگ ترین معمار سبک مدرن در قرن بیستم بدل شود، یک دوره کوتاه و نه زیاد حرفه ای را در نقش معماری محلی در زادگاه خود یعنی لشودفوند سوئیس گذراند و تعداد شش خانه که یکی از آن ها به والدینش اختصاص داشت را در این شهر طراحی نمود که هیچ کدام از آن ها اشاره ای به سبک مدرن نداشتند، ولی آخرین مورد آن ها، یعنی ویلا شوآب، کمی عجیب تر و اصیل تر از سایر آن هاست.

این خانه، تنها موردی بود که لو کوربوزیه بعدها به آن افتخار می کرد. هسته ترکیب بندی این خانه، یک مکعب مستطیل بود که شامل دو طبقه می شد و نقشه مربعی داشت. اگر ارتفاع زیر زمین را در نظر بگیریم، فرم آن معکبی می شود. ویلا شوآب، جذاب ترین اثر لو کوربوزیه است.

ویلا شودان

ویلا شودان در سال 1956 در احمدآباد، در شمال کشور هندوستان ساخته شده است. لو کوربوزیه در این اثر، اقلیم و فرهنگ را از یک طرف و سنت و مدرنیسم را از طرف دیگر با هم در آمیخته است. نتیجه این کار، باعث شد ساکنین از محیط حفظ شوند و یک نوع معماری خلق شود که دنیای اطراف را آشکار می سازد.

ویلا شودان، سرآمد افکار و ایده های لو کوربوزیه در سبک مدرن می باشد. همان طور که لو کوربوزیه در 5 اصل معماری خود بیان می کند، پلان و نمای آزاد و به کار بردن پیلوت، مثل ویلا ساوا به صورت آشکار در این ویلا دیده می شود.

فرم ویلا شودان به خوبی در مقابل اقلیم کشور هند، پاسخگو است. سقف در بالای این ویلا مثل یک چتر عمل می کند و سوراخ های دل این ساختمان، باعث می شوند نسیم خشک به خوبی از بین تراس ها رد شود.

حجم ویلا شودان، شامل دو کمعب در کنار هم است. حجم اصلی، بزرگ تر است و فضاهای خصوصی را در بر می گیرد و حجم کوچک تر که یک طبقه دارد، درون خود گاراژ، آشپزخانه و  اتاق خدمتکاران را شامل می شود.

دو حجم مذکور، توسط پلکان و راهروی که به شکل خطی در حجم ظاهر شده اند، مرتبط می شوند.

از نگاهی دیگر، حجم اصلی، مجموعه ای از سطوح است که به شکل عمودی و افقی، فضای کلی را بخش بندی می کنند و به شکل مکعب های کوچک پر و خالی جلوه پیدا می کنند.

معماری و دکوراسیون داخلی پویانو / اکبری