تادائو آندو ، معروف ترین معمار معاصر ژاپن و از برجسته ترین معمارانی است که می توان نام برد. وی، واسطه شرق و غرب است و از با نفوذترین معماران سبک پست مدرن می باشد. هدف آندو در سبک و سیاقش، تغییر معنای طبیعت از گذرگاه معماری می باشد. اگر دوست دارید با این معمار برجسته، بیش تر آشنا شده و آثار او را نیز ببینید، تا پایان این مطلب با پویانو همراه باشید.

تادائو آندو در 13 اکتبر سال 1941 در اوزاکای ژاپن، چشم به جهان گشود. او بین سال های 1962 تا 1969، تعالیم غیر آکادمیک خود را در نقش یک معمار با پرداخت به سفرهای آموزشی به قاره اروپا، آمریکا و آفریقا و طی انجام مطالعات روی خانه های رایت و کارهای مدرنیسم قدیمی تکمیل نمود. افزایش کمی آثار معماری آندو در سطح معماری بناهای مسکونی، موزه ها، کلیساها و مجمتع های تجاری عظیم با تکیه ثابت و انحصاری بر ساختارهای بتنی نمایان و عظیم است که به معماری او عظمت می دهد.

آندو را می توان واسطه ای میان شرق و غرب دانست. وی با وجود این که بتن از مواد جدایی ناپذیر جنبش مدرن اروپا به شمار می رود، آن را به شکل جالبی برای به نمایش در آوردن زیبایی های معماری شرقی به کار برده است. آندو نخستین تمرین معماری خود را در سال69 میلادی در اوزاکا شروع نمود و تا امروز، بیش از 150 پروژه معماری را به پایان رسانده است. او از با نفوذترین معماران سبک پست مدرن نسل دوم کشور ژاپن به شمار می آید. توجه او بر ترکیب فرم های مدرن با مفاهیم و روش های سنتی ژاپن استوار می باشد. به بیان بهتر، هدف او، تغییر معنای طبیعت از گذرگاه معماری می باشد.

مصالح در معماری تادائو آندو

بتن خام، خورشید، آسمان، آب و سایه یا به بیان بهتر، فضا. تاکید آندو بر این است که بهره برداران ساختمان باید طبیعت را تجربه و آن را احساس کنند و این در سنت زادگاه و محل زندگی او ریشه دارد. عناصر اصلی و متناقض معماری او عبارت هستند از نظم، مردم و عواطف انسانی.

آندو در معماری خود به شکلی متضاد، این عناصر را با هم مرتبط می سازد و بینشان تفاهم ایجاد می کند. فرم در مقابل فرم و فضا، درون در مقابل بیرون و طبیعت در مقابل هندسه. آندو از جذابیت فرم، صرف نظر نموده و جذابیت فضا را دنبال می کند.

عقاید و سبک تادائو آندو

آندو معتقد است که فرم از تاثیر فضایی کاهش می دهد و در نتیجه، باعث محدود شدن جذابیت معماری می شود. به اعتقاد وی، ارجحیت بخشیدن به فرم به معنی ارجحیت بخشیدن به حس بینایی در میان همه حواس و توجه نکردن به عمق فضا می باشد. بنابراین، او به دنبال نفی فرم می باشد و به جای فرم های پیچیده از فرم های ساده استفاده می کند.

معماری آندو، معماری نفی و انکار می باشد. وی جامعه مدرن و جهانی بودن را انکار و نفی می دارد. نخستین موردی که او نفی کرده، مفاسد جامعه امروزی و ارزش های آن می باشد. به عنوان مثال، مقوله راحتی. آندو، راحتی دنیای مدرن را نفی می کند و سعی دارد ارتباط پویایی با جهان ایجاد سازد. وی راحتی را از معماری خود دور نگه داشته و در ازای آن، امکان حضوز یافتن انسان و طبیعت را در جان معماری خود ایجاد می نماید. آندو تا امروز، کارهای متعددی انجام داده است. از میان اثرا برتر او که به خوبی بیانگر تفکراتش می باشند، می توان به نمازخانه کوه روکو (کلیسای باد)، کلیسای روی آب، کلیسای نور، معبد آب، معبد آب هومپوکو، موزه چوب، متجمع تجاری تایمز و موزه نائو شیما اشاره نمود.

از خصوصیات شاخص معماری تادائو آندو می توان به نظم، مردم و عواطف انسانی اشاره کرد. پروژه های او را نیز می توان بر اساس الهاماتی که از این عناصر دریافت کرده، تقسیم بندی نمود. معماری او، نتیجه ارتباطی است که میان این عناصر دیده می شود. برای این که شناخت بهتری از کارهای آندو به دست آوریم، آن ها را بر مبنای ساختار و کالبد به سه دسته معماری یگانه انگاری، دوگانه انگاری و کثرت گرایی تقسیم می نماییم.

دسته ای که در زمره یگانه انگاری جای می گیرند، فرمی خالص با طراحی واضح و فضای قومی دارند. این نوع معماری را بیش تر می توان در خانه ها و کلیساهای کوچک مشاهده نمود. در این فضاها آرامشی وجود دارد که فضای چاپخانه های سنتی ژاپن را تداعی می کند. در این فضاها وحد بخش بر اساس ریتم وحدت بخش، کل به جزء بدل می گردد. این ریتم را می توان در نور و سایه نیز دید.

در زمره دوگانه انگاری، وی روش منحصر به فرد خود را اجرا می نماید. به عبارت دیگر، متد او هیچ تاثیری از دیگر انواع معماری نپذیرفته است. در این معماری، آندو از فرم بیضی بهره می گیرد، اما در معماری دوگانه انگار، فضا با توجه به نیروی پویا ایجاد می شود. این نیرو، حاصل از تضاد میان فرم و فضاست. در این معماری، برخلاف نوع قبلی که در آن، فرم بر فضا غالب بود، فرم و فضا از ارزش برابری برخوردار می باشند و در این معماری است که نوآوری های این معمار بزرگ، تجلی پیدا می کنند.

معماری کثرت گرایی آندو، تعداد زیادی از کارهای وی را از سال 1985 به بعد در بر می گیرد. این معماری با فرم های گوناگونی که جهت گیری های مختفی دارند، شناخته می شود. در این جا، تمرکز فضایی که در زمره یگانه انگاری دیده می شد، پراکنده می گردد و به سمت پویایی متمایل می شود. فرم از لحاظ بصری، سبک تر می شود. از این رو در طراحی، فضا از ترکیبات مختلفی حاصل می شود. به همین خاطر است که در کارهای آندو، متدها و مقیاس های متنوعی قابل مشاهده هستند.

دیدگاه های تادائو آندو

• نگاه انتقادی به معماری مدرن: حس نگرانی برای آینده به دلیل وجود کامپیوترها و ترس از این که خلاقیت از معماری گرفته شده و معماری به شکل یک فرمول برای همه نقاط زمین در آید.
• اهمیت قائل شدن برای طبیعت: در معماری بخشی هست که حاصل یک استدلال منطقی می باشد و بخش دیگری نیز وجود دارد که از مجرای احساس به وجود می آید. همیشه یک نقطه وجود دارد که در آن، این دو بخش با هم تلاقی می کنند و من فکر نمی کنم معماری بدون این تلاقی، امکان خلق شدن داشته باشد.
• خلق فضایی جهت زیستن و تفکر: فرم تاثیر فضایی را کاهش می دهد و جذابیت معماری را با محدودیت مواجه می سازد.
• اهمیت قائل شدن برای نور: نور به زیبایی نمود می دهد و باد و باران با اثرشان بر بدن انسان، به زندگی رنگ و رو می بخشند. معماری، واسطه ای است که به انسان کمک می کند حضور طبیعت را احساس نماید. من با استفاده از طبیعت و نور متغیر در فرم های هندسی بریده شده از زمینه شهری، فضاهای پیچیده خلق می کنم. آسمان قاب شده، نور و سایه به وجود می آورد و باعث می شود انسان از معنای طبیعت پرسیده و عناصر ترکیبی فضا را درک نماید. از نظر من برای تبلور معماری به سه عنصر نیاز است : متریال های واقعی مثل بتن اکسپوز یا چوب رنگ نخورده، هندسه ناب و طبیعت ؛ طبیعتی که انسان آن را نظم داده و در تضاد با طبیعت آشفته قرار داده است. من می خواهم بناهایی قوی و در عین حال، آرام ایجاد کنم که بتوان صدای آفریننده شان را شنید. نور، سرچشمه همه هستی است، به اجسام برخورد می کند، آن ها را شکل می دهد و با ایجاد سایه به آن ها عمق می بخشد. تابش یک دسته پرتوی خورشید با نفوذ در تاریکی، شکوه و ظلمت خلق می کند.

در ادامه، چند مورد از آثار تادائو آندو را بررسی خواهیم کرد.

خانه ردیفی سومیوشی

این خانه در نزدیکی یکی از محله های فقیرنشین و در جوار معبد سومیوشی واقع شده است. در میان این محله، دیوار خاموشی وجود دارد. فرم هندسی ساده، باعث تجربه یک فضای غنی و پربار می شود. دیوارهای این خانه از بتن، شیشه و سنگ لوح ساخته شده اند و نورهای تصادفی را منعکس می سازند. این خانه از حیاط برخوردار می باشد.

معبد آب هومپوکو

این مبعد در بالای تپه مشرف به خلیج قرار داد و نمایانگر آرزوی آندو جهت ایجاد مکانی است که بودا و تمام موجودات زنده قادر باشند در آن و درون محیطی پوشیده از نیلوفر آبی به خواب فرو روند. حوضچه بیضی شکل با قطرهایی برابر 130 فوت و 98 فوت در بالای تپه قرار دارد. یک برش در میانه حوضچه شکل گرفته و پلکانی رو به پایین در آن ایجاد شده است.

در حین پایین رفتن از این پله به نظر می رسد در اعماق حوضچه فرو می رویم. تالار، یک اتاق گرد دارد که از حائل مشبک و ستون های منظم با مقطع مربعی بهره مند است. توالی فرم های هندسی بیضی، مربع، دایره و شبکه، سبب افزایش تمرکز انسان در زمان نزدیک شدن به مقدس ترین بخش معبد می گردد. حوضچه بیضی شک و تالار شگفت انگیز زیر آن به وسیله یک مسیر دسترسی فوق العاده دیدنی و به شکل طواف با هم در ارتباط می باشند.

کلیسای روی آب

این کلیسا در میانه پارک طبیعی زیبایی واقع شده است. با تغییر مسیر یک جویبار طبیعی، یک دریاچه مصنوعی ایجاد شده و کلیسا با شکل هندسی بارز خود، پست دریاچه جای گرفته است. دیوار ال شکل، ساختمان اصلی و دریاچه مذکور را در بر می گیرد و افراد را به سمت کلیسا هدایت می نماید. پلان بنا از دو مربع متداخل تشکیل می شود که یکی 50 فوت و دیگری 33 فوت است. در مربع کوچک تر، صلیب ها به شکلی قرار گرفته اند که بازوهایشان با یکدیگر مماس گشته است. به خاطر زمستان های سرد، دیوارها به شکل دو جداره در نظر گرفته شده اند. کف بنا نیز دو جداره می باشد و کلیه اتاق ها سیستم هدایت حرارتی دارند. این بنا حول آب ساخته شده که یکی از عناصر طبیعی می باشد. صلیب یکه و تنها از دریاچه بیرون آمده است.

کلیسای نور

کلیسای نور به اعانه های اعضای کلیسا ایجاد شده است. این بنای جعبه شکل به قدری بزرگ است که سر کرده به قطر 19 فوت بر آن محاط می گردد. جعبه به وسیله دیواری با زاویه 15 درجه برش می خورد؛ دیواری اریب که کاملا آزاد می باشد. هشتی به وسیله یک بریدگی در دیوار اریب و چرخش 180 درجه به نیایشگاه وارد می شود. درون مایه اصلی این کلیسا، نور می باشد.

کف و نیمکت ها از تخته های چوبی خشن تشکیل شده اند که به طور معمول در داربست ها به کار می روند. این کیسا هم عناصر عینی دارد و هم از عناصر انتزاعی بهره مند است. به وسیله نور به ابتدایی ترین روش ممکن، ناگزیر می باشیم به پیوند خود با طبیعت اذعان داریم. روزنه این کلیسا با شکل صلیب، نور خورشید را به شکل خاصی پخش می کند. پوشش سطوح داخلی از جنس چوب زیر فون ژاپنی می باشد.

موزه چوب

این موزه در یک منطقه کوهستانی ساخته شده است. برای ایجاد آن، یک چارچوب قوی چوبی بر دامنه پر از درخت کوه قرار گرفته است. بنا، فضای حلقه وار بلندی را در بر دارد که قطری معادل 15 فوت و ارتفاعی برابر با 5.25 فوت دارد.

این فضا از آسمان و آب تشکیل شده که با سازه حلقه واری از جنس چوب، در بر گرفته شده است. انگار این بنا از یک جور نیروی جادویی بهره مند است و در عین حال، شبیه ساختمان های علمی و تخلیلی در آینده می باشد. میان دایره و خط محوری در جنگل، تضاد و تقابل دیده می شود. راهروهای دایره ای این موزه، نمای داخلی منحصر به فردی ایجاد می کنند.

در ادامه می توانید سایر تصاویر از آثار این معمار بزرگ را مشاهده کنید.

معماری و دکوراسیون داخلی پویانو