بتن شفاف؛ به شاهکار فناوری نانو سلام کنید!

حتما می­دانید که بتن یکی از مصالح پر­مصرف است و از گذشته تا کنون، کاربردهای گوناگونی در صنعت ساخت و ساز دارد. در ابتدا، بتن فقط به عنوان یک ماده با مقاومت زیاد شناخته می­شد و برای اهداف سازه­ای به کار می­رفت؛ اما امروزه این متریال از خواص منحصر به فرد دیگری نیز برخوردار است که آن و کاربردش را جذاب­تر می­کنند. یکی از این خواص، شفاف بودن بتن است که در ادامه به توضیح آن خواهیم پرداخت. همراه پویانو باشید.

بتن شفاف چیست؟

به زبان ساده، بتن شفاف به بتنی گفته می­شود که در ساختار خود دارای فیبر نوری است. همین فیبرهای نوری باعث می­شوند نور بتواند از این نوع بتن عبور کرده و از این سو به آن سوی آن انتقال یابد. فیبرهای مذکور، رشته ­های انعطاف­پذیری هستند که ضخامتشان تقریبا با صخامت موی انسان برابری می­کند. فیبرهای نوری می­توانند اثرات مفید دیگری نیز داشته باشند. برای مثال، استفاده از این فیبرها در عناصر سازه­ای باربر نه تنها اثر بدی نداشته، بلکه دارای مقاومت بالای کششی و فشاری است که با امکان روشن کردن فضا و ارتقای سطح معماری همراه است.

تاریخچه

تولید یک متریال با خاصیت انتقال نور، هدفی بود که از گذشته­های دور دنبال می­شد؛ اما زمان نسبتا زیادی لازم بود تا این هدف محقق شود. یکی از مدرسان دانشگاه دیترویت به نام ویل ویتینگ طی آزمایش خود از ترکیب سیمان، ماسه و سیلیکای سفید به خمیری دست پیدا کرد که قابلیت شگفت­انگیزی داشت: این خمیر می­توانست در مقایسه با دیگر ترکیبات استاندارد و با ضخامت کم­تر، همان کارایی را داشته باشد. در مرحله بعد، ویتینگ تلاش کرد با افزودن نوارهای کوتاه از جنس پشم شیشه، خمیر را تقویت کند و موفق هم شد. ترکیبی که او ساخته بود، می­توانست یک درصد از نور را انتقال دهد.

البته باید اشاره کرد که آزمایش این ترکیب چندان رضایت­بخش نبود؛ چرا که مقاومت لازم را در برابر بار، باد و باران نداشت. با این وجود، ایده ساخت چنین متریالی همچنان به حیات خود ادامه داد؛ تا این که چند سال بعد، آرون لاسونسزی توانست آن را به مرحله اجرا برساند. لاسونسزی معماری از تبار مجارستانی و اولین فردی بود که موفق شد بتن شفاف را اختراع و به جامعه مهندسی معرفی کند. وی بعدها به دنبال این موفقیت توانست شرکتی با نام لیتراکن تاسیس کند؛ اصطلاحی که به بتن شفاف نسبت داده می­شود.

امروزه نیاز صنعت ساخت و ساز به استفاده از مصالح نوین باعث شده چنین ابتکاری جای خود را به خوبی در میان دیگر موارد باز کند. بتن شفاف یا لیتراکن، محصولی است متشکل از 96 درصد بتن و 4 درصد فیبر نوری که شوک جالبی به معماری جهان وارد نموده است.

خصوصیات بتن شفاف

موارد زیر، برخی از خصوصیات این بتن هستند:

• برای ساخت دیوار با هر ضخامتی کاربرد دارد.
• قادر است نور را تا 20 متر و بدون اتلاف در سراسر بتن منتقل کند.
• استفاده از آن در ساختمان­سازی باعث ایجاد امکان بهره­وری از نور طبیعی می­شود و از این رو، میزان الکتریسیته مصرفی ساختمان­ها را کاهش می­دهد.
• با کمک لیتراکن، دست معماران جهت طراحی بازتر خواهد بود؛ چرا که این بتن برای کف­سازی، ایجاد دیوارهای باربر و دیگر موارد کاربرد دارد.
• به صورت پیش­ساخته و در انواع رنگ موجود است.
• می­تواند در نقش سازه باربر به کار رود و امکان ساخت آن به شکل مسلح نیز وجود دارد.
• با کمک این متریال می­توان تیرهای بتنی پیوسته و طویلی ساخت که نور را در تمام طول خود انتقال می­دهند.
• دقت به کار رفته در تولید این محصول بسیار بالاست.
• کاربردهای دیگری به شکل قطعات تیر، پلکان، دیوارپوش، پارتیشن یا دیوار جدا­کننده، پانل آسانسور و … دارد.

هر متریال نوین، یک انقلاب در حیطه خود به همراه دارد. لیتراکن یا بتن شفاف نیز یکی از این موارد است و دریچه­ای به معماری امروزی با انعطاف­پذیری بالا در طرح و ابتکار عمل باز کرده است. امیدواریم آشنایی با این متریال برایتان لذت­بخش بوده باشد.