بازسازی ساختمان کتابخانه دولتی بیازیت ؛ شرکت معماران تابانلیوقلو، در خلق معماری مدرن و بین المللی در سراسر جهان، شناخته شده هستند؛ شرکت مذکور مرمت و بازسازی کتابخانه قدیمی استانبول، به نام کتابخانه عمومی بیازیت، را آغاز کرده‌اند.

معمار: معماران تابانلیوقلو

محل : استانبول، ترکیه

تیم طراحی: ملکان گورسل، مراد تابانلیوقلو

سال پروژه: 2015

عکس: امره درتر

ساختمان کتابخانه دولتی برای اولین بار در سال 1884  ساخته شد، در واقع کاروانسرا و آشپزخانهء مجموعه‌ای بزرگتری بود که شامل آشپزخانه، مدرسه ابتدایی، بیمارستان، مدرسه و حمام می‌شد. کتابخانه بخشی از مجموعه مسجد بیازیت- قدیمیترین مسجد زنده سلطنتی در شهر –  بود که توسط سلطان بیازیت دوم ساخته و در سال 1506 تکمیل شده بود.

میدان تاریخی بیازیت، مجموعهء فضای مسجد را تعریف و احاطه کرده است.

مجاور مسجد بیازیت، کتابخانه در میدان بیازیت قرار گرفته است و مانند ستون فقرات منطقه تاریخی، دیوانیولو، به حساب می آید. کتابخانه به عنوان یکی از پر جنب و جوش‌ترین فضاها در بخش قدیمی شهر قرار دارد.

در یکی از اضلاع میدان، محلی که در آن کتابخانه دولتی جای دارد، با فضاهای ارتباطی‌ تاریخی و با ماهیت ادبی پر شده است. بازار قدیمی کتاب در محوطه‌ای واقع شده که به دروازه بیازیت، یکی از ورودی‌های اصلی میدان بیازیت، منتهی می‌شود، نمای جلوی کتابخانه پشت سطح بزرگی از درخت است که در زیر آن قهوه خانه روباز و سنتی قرار دارد که از زمان عثمانی این قهوه خانه کار می‌کند.

به‌روزرسانی شایان و تغییرات دقیق کتابخانه دولتی شامل سازماندهی مجدد و حساس طراحی داخلی و بازسازی دقیق ساختمان اصلی با سقف چندگنبدی برجسته اش می‌شد. به جای بام بتنی سابق، شرکت معماران تابانلیوقلو سازه‌ای پوسته‌ای و با قابلیت افزایش حجم، شفاف و نوری را طراحی کردند. این سقف حیاط را می‌پوشاند و نور روز را فیلتر می‌کند؛ و فضایی کنترل شده ایجاد می‌نماید.

در پوسته بازسازی شده ساختمان، قاب شیشه‌ای سیاه مختص نسخه‌های خطی، به عنوان شی یکپارچهء پر هیبتی به نظر می‌رسد. قاب‌های سیاه با محیط اطراف خود تضاد صریحی خلق می‌کنند.

طراحی روشنایی توسط استودیوی دینبیر انجام گرفته است، نورپردازی منعکس کنندهء کیفیت فضایی و تاریخی این مجموعه می‌باشد، و هماهنگی هندسه با محیط اطرافش را بیان می‌کند، در حالی که نور ملایمی در لبه‌های کف برآمده دارد، و نور روی خطوط دیوار ادامه پیدا می‌کند تا لایه دیگری از عمق در فضا را نشان دهد.

روند جریانی که در ساختمان وجود داشت برای خدمت رسانی بهتر با عملکرد مدرنش اصلاح شد. ورودی اصلی در حال حاضر از حیاط است. ساخت و ساز نسبتا کمی با رعایت مقیاس ساختمان موجود، در نمای شمالی کتابخانه فعلی انجام گرفت. کتاب ها و نشریات مدرن ترکی در طبقه دوم قرار گرفتند و نشریه‌های دوره‌ای در طبقه اول قرار داده شدند. در زیر‌زمین مجموعهء کتاب‌های نادر، انتشارات تاریخی دوران عثمانی و سایر نسخه‌های خطی کتاب‌های عثمانی، عربی، و فارسی قرار داده شدند. این نسخه‌های خطی در کابین‌های شفافی با تهویه مطبوع نگهداری می‌شوند. کابین‌ها منحصرا برای فضای با شدت نور زیاد و سخت طراحی شده‌اند، آثار و میراث ارزشمند را محافظت می‌کنند.

رویکرد حداقل مداخله کمک می‌کند که حس و حال و روح فضا زنده بماند و امکانات مدرن با بافت تاریخی اولیه پیوند داده شوند. اهداف دیگر پروژه، بهبود محیط زیست و بازسازی شهری عرصهء عمومی بود که با احیای تمام آثار و ظرفیت‌های میدان عمومی بیازیت میسر می گردد.

منبع: archdaily

تحریریه پویانو| غفاری