روشنایی یک فاکتور بسیار مهم و قدرتمند در طراحی داخلی هر خانه ای به شمار می رود. عناصر روشنایی بخش نه تنها از نظر دکوراتیو، بلکه می توانند همه چیز را، از برنامه خواب گرفته تا ادراکات و عملکرد مغز شما را تحت تأثیر قرار دهند و به همین دلیل باید با دقت انتخاب شوند. بسیاری از انسان ها هنگام انتخاب عناصر روشنایی بخش برای خانه خود، در مورد این که باید به چه نکاتی توجه داشته باشند دچار مشکل می شوند. اکنون برای این که به این مشکلات پایان دهیم تا بتوانید برای هر یک از اتاق های منزل خود یک سیستم روشنایی مناسب ایجاد کنید، یک راهنمای جامع برای شما آماده کرده ایم. در ادامه با پویانو همراه باشید تا از این راهنما بهره مند شوید:

معمولا هنگام خرید سیستم روشنایی و طراحی آن در خانه، بیشترین موضوعی که فکر افراد را مشغول می کند این است که روشنایی سقفی بهتر است و یا روشنایی دیواری! در واقع پاسخ به این پرسش دوگانه بستگی به کارکرد اتاق و عملکرد آن دارد. نورپردازی مناسب می تواند در شما آرامش، سکون و یا انرژی ایجاد کند. به همین دلیل زمانی که می خواهید برای هر اتاقی سیستم روشنایی و نورپردازی انتخاب کنید باید به کارکردی که اتاق دارد توجه ویژه ای داشته باشید. برخی از انواع نورپردازی برای هدف خاصی ایجاد می شوند و اتاق های خانه شما نیز باید روشنایی متناسب با هدف اتاق داشته باشند. در واقع برای بهینه سازی سیستم روشنایی خانه، می توانید کار را با فکر کردن در مورد چگونگی کارکرد هر اتاق آغاز کنید.

• کار را با در نظر گرفتن کارکرد هر اتاق شروع کنید!

به طور کلی عملکرد روشنایی را به سه دسته تقسیم می کنند: روشنایی محیطی، روشنایی کاری یا موردی و روشنایی تاکیدی… ابتدا لازم است که هدف اصلی این سه نوع روشنایی را مورد بررسی قرار دهیم:

1. روشنایی محیطی یا روشنایی عمومی

روشنایی محیطی که به عنوان روشنایی عمومی نیز شناخته می شود، همان طور که از نام آن مشخص است، به منابع نوری ای گفته می شود که روشنایی کلی و محیطی یک مکان را بر عهده دارد. عناصر نورپردازی این سیستم روشنایی تمام اتاق را روشن کرده و به عنوان نور طبیعی اتاق شناخته می شوند. هرچه قدر هم که برای این روشنایی محیطی که تمام اتاق را در بر می گیرد از لوستر های آویز سقفی استفاده شود، چراغ های دیواری نیز گاهی می توانند به عنوان سیستم نورپردازی محیطی مورد استفاده قرار بگیرند.

2. سیستم روشنایی کاری و یا موردی

روشنایی کاری یک نوع سیستم نورپردازی است که برای اهداف خاصی شکل گرفته و مناطق مشخصی را روشن می کند. برای مثال چراغ هایی که میز کار و یا فضایی که برای کتاب خواندن است را روشن می کنند، سیستم روشنایی موردی هستند. هم چنین چراغ های زیر کابینتی که صفحه کابینت ها را روشن می کنند و چراغ های داخل کمد ها از جمله نورپردازی های موردی به شمار می روند.

• روشنایی تاکیدی

روشنایی تاکیدی در واقع تزئینی ترین سیستم روشنایی به شمار می رود و روش نورپردازی ای است که برای تاکید بر روی یک اثر هنری، کتابخانه و یا محیطی خاص مورد استفاده قرار می گیرد. این سیستم روشنایی برای ایجاد تاثیری چشمگیر، سایه هایی را اطراف جسم ایجاد می کند. چراغ های دیواری، روشنایی های ایجاد شده در فرورفتگی ها و چراغ هایی که روی آثار هنری خاص مورد استفاده قرار می گیرند، از جمله روشنایی های تاکیدی به شمار می روند.

• انتخاب سیستم روشنایی بر اساس کارکرد اتاق

برای این که اتاق های خود را با استفاده از این سیستم های روشنایی به درستی نورپردازی کنید، ابتدا باید این موضوع را در نظر بگیرید که از هر اتاق چه استفاده ای خواهید کرد و این که در اتاق چیزی وجود دارد که بخواهید بر روی آن تاکید کنید یا خیر. سپس سیستم روشنایی مورد نیاز خود را انتخاب کرده کنید. برای انجام این کار بهتر است که ابتدا با چراغ های محیطی آغاز کرده و به دنبال آن سیستم روشنایی موردی و تاکیدی را در صورت نیاز به کار ببرید.

هنگام انتخاب عناصر روشنایی بخش باید این را در نظر داشته باشید که نور موجود کدام بخش اتاق را روشن خواهد کرد. اگر می خواهید از لوستر های آویز سقفی استفاده کنید باید ابعاد اتاق را نیز در نظر گرفته و در صورت عدم کافی بودن یک لوستر، چراغ های بیشتری را به کار ببرید.

1. سیستم نورپردازی اتاق نشیمن

اتاق نشیمن حتما به یک سیستم نورپردازی قوی نیاز دارد، زیرا این نقطه، عمومی ترین و پرکاربرد ترین بخش خانه به شمار می رود. در کنار سیستم روشنایی محیطی، استفاده از روشنایی تاکیدی در گوشه ای از اتاق نشیمن، از نظر دکوراتیو یک ترفند زیبایی بخش به شمار می رود. برای مثال در کنار نورپردازی کلی، می توانید یک اکسسوار و یا تابلوی هنری که بر روی دیوار قرار دارد را با استفاده از نور تاکیدی مورد توجه قرار داده و آن را به نقطه ای تاکیدی تبدیل کنید.

2. روشنایی آشپزخانه

سیستم روشنایی محیطی در آشپزخانه نیز از اهمیت بالایی برخوردار است، اما در آشپزخانه موضوع مهم دیگر این است که سطوحی مانند صفحه کابینت ها که برای آشپزی کردن و انجام کار ها مورد استفاده قرار می گیرند، با استفاده از سیستم نورپردازی موردی به درستی روشن شوند.

3. نورپردازی اتاق خواب

در اتاق خواب، آباژور هایی که بر روی میز های پاتختی در کنار تخت خواب قرار می گیرند، از جمله پرکاربرد ترین سیستم روشنایی موردی به شمار می روند. متخصصان توصیه می کنند که علاوه بر این روشنایی ها، لازم است که در اطراف میز آرایش و در بخش هایی که مخصوص لباس ها هستند نیز از نورپردازی موردی استفاده شود تا کار را برای افراد ساده تر کند. هم چنین برای نورپردازی محیطی اتاق خواب نیز می توانید از نور ها و مدل های ملایم تر استفاده کنید.

4. سرویس بهداشتی

روشنایی سرویس بهداشتی یکی از دشوار ترین مکان ها به شمار می رود. معمولا بالای آینه موجود در حمام و دستشویی یک سیستم روشنایی موردی قرار می گیرد، اما این نوع نورپردازی سایه هایی را ایجاد می کند. به همین دلیل لازم است که در اطراف آینه از دو چراغ استفاده شود و برای این منظور چراغ های دیواری بسیار کارآمد هستند. در کنار نورپردازی مورد، لازم است که یک سیستم روشنایی محیطی قدرتمند نیز به کار برده شود.

• انتخاب لامپ مناسب

لامپ ها منابع اصلی نور هستند و نوع لامپ ها چگونگی نور را مشخص می کنند. لامپ های مختلف، عملکرد متفاوتی را نشان می دهند و فضای متفاوتی را ایجاد می کنند. معمولا 4 نوع لامپ وجود دارد که در خانه ها مورد استفاده قرار می گیرد:

1. لامپ های رشته ای

این نوع لامپ ها که در گذشته در هر خانه ای وجود داشتند برق زیادی را مصرف می کنند و به همین دلیل از طرف اتحادیه اروپا استفاده از آن ها ممنوع شده است. این لامپ ها نوری گرم و تابان ایجاد می کنند.

2. لامپ های فلورسنت

یک لامپ فلورسنت 75٪ کمتر از لامپ های رشته ای انرژی مصرف می کند و ماندگاری بیشتری دارد. لامپ های فلورسنت محیطی جذاب و گرم ایجاد کرده و نور ملایم و راحتی را منتشر می کنند و عمدتا به رنگ سفید هستند، اما به رنگ زرد نیز تولید شده و در اندازه های مختلفی در دسترس قرار می گیرند.

3. لامپ ال ای دی

لامپ های ال ای دی مانند لامپ فلورسنت بسیار کارآمد هستند، اما 3 برابر عمر طولانی تری دارند. تا چندی پیش به دلیل نور مستقیم و سختی که داشتند بیشتر به عنوان چراغ های موردی و یا تاکیدی به کار برده می شدند، اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی، لامپ های ال ای دی نیز مانند لامپ های رشته ای نوری گرم  و ملایم ایجاد می کنند. البته لامپ ال ای دی نسبت به لامپ های دیگر کمی گران تر هستند.

4. لامپ های هالوژنی

لامپ های هالوژنی با درخششی که دارند برای دکوراسیون های مدرن مناسب بوده و کنتراستی زیبا ایجاد می کنند و یک گزینه عالی برای سیستم روشنایی های موردی و تاکیدی به شمار می روند. این لامپ ها نسبت به لامپ های رشته ای 20 درصد انرژی کمتری مصرف می کنند.