معماری در آینده : ساختمان‌ها مانند غذا و لباس، از ضروریات زندگی انسان‌ها هستند. هر ساختمان، حتی در ابتدایی‌ترین شکل آن، نیاز به یک طراحی دارد تا ساخته‌شود. نقش معماری در شکل‍گیری یک ساختمان مانند نقش کشاورزی در تولید غذا است، و در این عصر با مشاهده سرعت زیاد پیشرفت تکنولوژی، کشاورزی به مثابه یک نمونه می‌تواند درس‌های با ارزشی به ما بدهد.

در آخرین سرشماری، 233 هزار معمار در ایالات متحده آمریکا حضور دارند؛ از این میان آمار 113 هزار نفری که اخیرا پروانه فعالیت خود را دریافت کرده‌اند 3 درصد رشد این آمار را نسبت به سال گذشته نشان می‌دهد. علاوه بر این، تعداد ثبت‌شده‌ای از طراحانی وجود دارد که واجد شرایط دریافت پروانه فعالیت هستند: بیش از 5000 نفر در امسال، که تقریبا برابر با تعداد فارغ‌التحصیلان با مدرک تخصصی است. در حال حاضر برای هر 2900 نفر در ایالات متحده آمریکا یک معمار وجود دارد.

در اینجا با بررسی انقلاب کشاورزی تصویر واضح‌تری را از آینده بدست می‌آوریم. در سال 1900 میلادی، 76 میلیون نفر جمعیت در ایالات متحده آمریکا زندگی می‌کردند که 6 میلیون نفر از آن‌ها کشاورز بودند؛ تقریبا ده درصد از آمریکایی‌ها در زمینه کشاورزی مشغول به فعالیت بودند. امروزه در آمریکا بیش از 300 میلیون فرد زندگی می‌کنند که از این میزان تنها دو میلیون نفر کشاورز هستند.

چه اتفاقی افتاد؟ مکانیزاسیون و تکنولوژیِ تبدیل به ابزار محوری تولید مواد غذایی شد. مساحت زمین مورد نیاز کشاورزی تقریبا بدون تغییر ماند، با وجود این که جمعیت آمریکا تا 400 درصد رشد کرد و تعداد کشاورزان از هشت میلیون به دو میلیون نفر رسید. این به این معنا است که در آمریکا میزان قابل توجهی غذای بیشتر را از مساحت کمتری زمین با استفاده از افراد کمتری تولید می‌کنیم.

تکنولوژی معجزه می‌کند.

احتمال زیادی وجود دارد که این الگو در ارتباط با تخصص معماری نیز مشاهده شود. طبق غالب شواهد موجود، تکنولوژی معماری را در نسل بعدی تغییر می‌دهد، همانطور که کشاورزی را در قرن گذشته دچار تحول نمود. نشانه‌های این تغییر اکنون و اینجا قابل مشاهده هستند.

در سال جاری “مجله معمار” در دو مقاله یک لیست طولانی از علائم هشداردهنده این تغییر معرفی شد، با وجود آن که این مقالات ظاهرا جنبه تشویق‌آمیز خود را از دست دادند. در ژانویه سال جاری، «کرمیت بیکر» (Kermit Baker)، اقتصاددان انجمن معماران آمریکا (AIA) در مقاله‌ای با عنوان «اقتصاد ما به چه تعداد معمار نیاز دارد؟» به این موضوع اشاره کرد که تنها 45 درصد از فارغ‌التحصیلان مدارس معماری شغلی در حوزه تخصصی معماری خواهند داشت. این عدد بیشتر از سایر تحلیل‌هایی بود که در بالا ذکر شد.

در ماه گذشته، «میمی کیرک» (Mimi Kirk) در زمینه اهمیت تجدید نظر در مورد تحصیلات پیش‌دانشگاهی و نقش شناساندن اهمیت طراحی به دانش‌آموزان و همچنین تقویت جایگاه معماری در فرهنگ و نظام آموزشی آمریکا بحث نمود. در این هیچ اشکالی وجود ندارد. اما در واقع این بحث در پاسخ به آمار منتشر شده توسط انجمن مدارس عالی معماری بود مبنی بر این که تقاضای افراد برای  ثبت نام در مدارس معماری در پنج سال گذشته با کاهش 10 درصدی مواجه شده‌است.

اینکه به اندازه کافی شغل برای فارغ‌التحصیلان موجود نباشد تا بتوانند در زمینه‌ای که تحصیلات آن‌ها ایجاب می‌کند مشغول به کار شوند، عاملی برای این خواهد بود که افراد کمتری خواهان ادامه تحصیل در این زمینه باشند. انتظار معقولی که فارغ‌التحصیلان مقاطع حرفه‌ای از بازار کار دارند این است که با شاغل شدنشان هزینه و زمانی که به متخصص شدن تخصیص داده‌اند، جبران شود.

اما موضوعی نگران‌کننده‌تر از این: هیچکدام از این مقالات به تاثیرات عمیقی که هوش مصنوعی بر تمام تخصص‌ها –خصوصا معماری در آینده – خواهد گذاشت اشاره نکردند. پیشرفت حاصل از هوش مصنوعی حوزه‌ای ناشناخته برای کل جهان معماری است. در معماری، تکنولوژی‌های جدید ناگزیر به این معنا خواهند بود که مشتریان ساختمان‌سازی و پیمانکاران توانایی بیشتری برای حذف کامل معماران در پروسه ساخت و ساز خواهند داشت.

البته، برخی مشتریان هستند که همواره خواهان یک طراحی خاص خواهندبود و معمارانی نیز پاسخگوی خواسته‌ آن‌ها. اما اکنون، نسل بعدی نرم‌افزارها مستقیما و حتی با نیازی کمتر به استفاده از دخالت یک معمار در آن‌ها قادر به برطرف‌کردن مستقیم نیازهای ساختمان‌سازی خواهندبود. داده‌های طراحی، که زمانی از همکاری میان معماران حاصل می‌شد، بصورت یکپارچه قابل دسترسی است و بدون نیاز به هزینه، مشارکت معماران و اتکا به آن‌ها –خصوصا معمارانی که تخصص آن‌ها در زمینه طراحی است- قابل دسترسی خواهندبود.

درست همانظور که ماشین‌آلات کشاورزی، ترکیبات شیمیایی و مهندسی ژنتیک نیاز به انسان‌ها را برای کشاورزی کاهش داده‌است، اشتغال نامناسب امروز معماران که اکنون آن را پذیرفته‌ایم –که ویژگی آن دستمزد پایین، پاره‌وقت بودن شغل و کمبود امنیت شغلی است- ممکن است نهایتا به خاطر رشد بشر گریبانگیر تعداد بسیار زیادی از معماران شود.

برخلاف پیشرفت‌های تکنولوژی، انسان‎ها هنوز علاقه‌مند به انجام کشاورزی و ساختن بناها هستند. راه‌ حل‌های سریع‌تر، راحت‌تر و ارزان‌تر که از طریق تکنولوژی فراهم شده‌اند ممکن است نقش انسان را در ساختن این محصولات در تمام جنبه‌های فرهنگ‌ ما تغییر دهد و به حداقل برساند، اما ارزش نقش دخالت انسان می‌تواند طیف محصولات و خدماتی که در بسیاری از زمینه‌ها از جمله معماری ارائه می‌شود را بازتعریف کند.

در طراحی خانه‌ها، این رویکرد عملی برای همیشه تبدیل به بخشی از طراحی معماری شده‌است. با این حال به عنوان یک حرفه معماران نتوانسته‌اند رقابت موفقیت‌آمیزی با گزینه‌های ارزان‌تر در تمامی سطوح طراحی مسکونی داشته‌باشند. این دلیل آن است که تنها 2 درصد از طراحی خانه‌ها توسط معماران انجام می‌شود. سالیان سال است که پلان‌های ارزان‌تر و سریع‌تر آماده، طرح‌های تکراری، یا به سادگی طرح‌هایی که توسط خود سازندگان آماده می‌شوند برای کسانی که به فکر بازسازی خانه خود هستند وجود دارد.

مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM)  و رویت (Revit) همان سکوی پرتاب و نقطه عطف تغییر فرم چگونگی طراحی و ساخت ساختمان‌ها هستند. تکنولوژی همه چیز را سریع‌تر و حتی پربازده‌تر می‌کند –این قدرت را به همه می‌دهد که کار بزرگتر و بهتری انجام دهند- اما با این حال نمی‌تواند جایگزین انسانیت شود.

گواه این واقعیت اساسی را می‌تواند در حوزه تولید غذا مشاهده کرد. صنعت کشاورزی به منطقه نیوانگلند آمریکا، در قرن بیستم وارد شد. امروز کمتر از دو درصد جمعیت این منطقه برای اشتغال در حوزه کشاورزی مورد نیاز اند. با این وجود بعضی‌ها کماکان علاقه‌مند به کشاوزی اند و قاعدتا همه علاقه‌مند به مصرف مواد غذایی اند.

زمین‌های بزرگ کشاورزی، در صدها و یا حتی هزاران مایل دورتر مقادیر عظیم مواد غذایی ارزان‌قیمت تولید می‌کنند –و با این حال هنوز هم تولید برخی غذاهای خاص و لذیذ در این سیستم مکانیزه نمی‌گنجد، و هیچکس در سوپرمارکت نمی‌داند چه کسی این غذا را تولید کرده و چگونه تولید شده‌است.

غافلگیرکننده نیست که بدانیم کشاورزی سنتی از جهت محبوبیت، خلق خرده‌فرهنگ «از زمین کشاورزی به میز غذاخوری»، بازار محصولات کشاورزی و ایجاد برنامه‌های کشاورزی تحت حمایت تعاونی اجتماعی موفق بوده‌است. در تعاونی‌ها سرمایه کاشت تامین می‌شود، محصول پیش‌خرید می‌شود و مصرف‌کننده غذا را از کسانی که آن را تولید می‌کنند می‌خرد و از مجوز داشتن آن‌ها مطلع است.

اگرچه محصول این روش با قیمتی بالاتر از قیمت محصولات کشاورزی صنعتی موجود در بازار به فروش می‌رسد، در نیوانگلند بجز این نوع کشاورزی به سختی می‌توان نوع دیگری از کشاورزی را مشاهده نمود.

فست‌فود ها کالری اضافه دارند، همینطور سبد کالایی شما که در میان قفسه‌های سوپرمارکت‌ها پر می‌شوند. با این حال هستند کسانی که از تجربه قبلیشان در نحوه تهیه مایحتاج خود در تامین غذای امروزشان استفاده می‌کنند. اگر تکنولوژی نحوه کار کردن معماران را از شکلی که امروز هست تغییر دهد، ظهور تولید غذای غیرصنعتی بعنوان گزینه‌ای جایگزین برای تولید انبوه صنعتی مواد کشاورزی می‌تواند مدل و نمونه‌ای برای معمارانی باشد که به سمت پیشرفت حرکت می‌کنند.

انسان‌های معمار و زنده که نفس می‌کشند می‌توانند ارائه‌دهنده ارزش‌ها و  ارتباطات انسانی با ساختمان‌ها در آینده باشند. هیچ‌چیز انسانی‌تر از ساختن فضاهایمان نیست، و ممکن است در جهان در حال ظهوری که هوش مصنوعی در آینده برای ما به ارمغان می‌آورد جایی برای معمار متخصص وجود داشته‌باشد.

معماری در آینده

گردآوری و ترجمه تحریریه پویانو/فاطمه زنگی

www.archdaily.com