آیا با مدیریت پیمان و چگونگی آن آشنا هستید؟ مدیریت پیمان، مدیریت پیمانکاری یا مدیریت پروژه به معنای تامین و به کار بردن مصالح و تجهیزات کارگاهی، تجهیز و برچیدن کارگاه، تهیه و تامین ماشین آلات مورد نیاز و ابزار کارگاهی، فراهم کردن نیروی انسانی لازم برای پروژه، سرپرستی و کنترل فنی، مالی و اداره در تمام پروژه و همچنین تاسیسات الکتریکی و مکانیکی، محوطه سازی و بقیه امور مرتبط با تکمیل نهایی پروژه معماری می باشد. اگر می خواهید با این روش بیش تر آشنا شوید، پویانو را تا پایان این مطلب همراهی کنید.

در رابطه با موضوع مدیریت پیمان، همه فعالیت های مورد نیاز برای اجرای پروژه از مرحله طراحی و مهندسی گرفته تا تدارکات و ساخت نهایی به عهده یک پیمانکار می باشد. در حال حاضر، پروژه های EPC در کشور ما رشد زیادی دارند و به خاطر مزیت های اصلی خود که اطمینان از قیمت نهایی و تاریخ قطعی پایان طرح می باشند، با استقبال خیلی خوبی مواجه می باشند.

در این متد، همه هزینه های اجرای پروژه، از جمله دستمزد و حقوق پیمانکاران و کارگران، خرید متریال های مورد نیاز، تهیه ابزار آلات و تجهیزات، حمل و نقل و سایر موارد مرتبط بر عهده کارفرما می باشند. همه این امروز با اطلاع و رضایت کامل کارفرما و تایید فاکتورها از جانب او صورت می گیرند و پیمانکار، درصدی از مبلغ کل فاکتورها و هزینه های انجام شده را در ازای نظارت و مدیریت پیمان از کارفرما خواهد گرفت.

لازم به ذکر می باشد که در این متد ساخت، همه قیمت ها و فاکتورها به شکل حداقل از جانب پیمانکار به کارفرما اعلام می شوند و بعد از این که قیمت های اعلام شده از طرف کارفرما به تایید رسیدند، دستمزد پیمانکاران به آن ها پرداخت می شود.

در متد میدریت پیمان، مدیر در نقش عضوی از تیم کارفرما و بر مبنای یم حق الزحمه که به توافق رسیده است، به دور از هر گونه تمایلات سودجویانه و منفعت طلبانه پیمانکاری به انجام خدمات مدیریت در حیطه ساخت مشغول می شود. در واقع، این متد به دنبال اصلاح متدهای مدیریتی در هدایت و اجرای پروژه ها ایجاد شده است. امروزه بسیاری از شرکت ها و گروه های مهندسی و ساختمانی در راستای اهداف کلان خود که بهینه کردن طرح و های هزینه های مربوط به آن ها، ارتقای کیفیت اجرای پروژه ها، بالا بردن سطح رضایت بهره برداران از این راه و تضمین سود سرمایه گذاران می باشد، متد مدیریت پیمان را در بسیاری از پروژه های ساخت کشور به کار می برند.

به شکل خلاصه می توان این گونه گفت که در متد مدیریت پیمان، کارفرما یک شرکت ساخت و ساز را جهت مدیریت پیمانکاری یک پروژه مشخص می نماید و از این راه، تعیین متدهای اجرای پروژه، ایجاد چارت سازمانی و به استخدام در آوردن نیروها از وظایف پیمانکار (مدیر پیمان) خواهد بود. در متد مدیریت پیمان، پیمانکار به ازای مدیریت پروژه، مقداری از هزینه های صورت گرفته جهت تهیه متریال ها و اجرای پروژه را بر می دارد که محاسبه آن به صورت درصدی انجام می شود.

متد مدیریت پیمان به سود هر دو طرف می باشد، زیرا در درجه اول، کارفرما ملزوم به پرداخت هیچ گونه هزینه بالاسری به پیمانکار پروژه نمی باشد و تنها هزینه متریال ها، نیروی انسانی و ماشینی را پرداخت می کند. از این رو در هزینه های پیمان، صرفه جویی صورت می گیرد. از طرف دیگر، پیمانکار یا همان مدیر پیمان، ملزوم به پرداخت هزینه های اجرا از سرمایه خود نبوده و لازم نیست تعهدات مالی پیمانکاران جزء را نیز عهده دار شود. وی تنها به خاطر تخصصی که در رابطه با مدیریت پیمانکاری دارد، سود خود را به شکل درصدی از کل هزینه های پروژه اخذ می کند.

به کار بردن مدیریت پیمان، سبب ایجاد هماهنگی بین پیمانکاران ساخت و در نتیجه، رفع مشکلات آن ها به خاطر عدم تداخل کاری می شود. ارائه خدمات پشتیبانی به پیمانکاران ساخت، باعث می شود عملیات اجرایی پروژه و پوشش دهی نقاط ضعف کار با سرعت بیش تری جلو رود. با توجه به این که قراردادهای ساخت، توسط مدیریت پیمانکاری واگذار می شود، همه ریسک های حاصل از عملیات ساخت و ساز به مدیر پیمان انتقال پیدا می کند. از این رو، مسئولیت صحیح بودن عملیات اجرایی پروژه بر گردن پیمانکار واحد می باشد.

پروژه های عمرانی و پروژه های ساختمانی بزرگ به دلیل مسائلی مانند پیچیدگی فنی و اجرایی، تنوع تخصص های لازم برای کار، نیاز به هماهنگی میان طراحی در فازهای معماری، سازه، تاسیسات و شرایط اجرایی، مقدار زیاد فعالیت ها و تعداد افراد و سازمان ها و صنایع دست اندر کار، از جمله دشوارترین و چالش برانگیزترین پروژه های دنیا به شمار می روند.

با توجه به محدودیت های موجود در منابع، ضوابط سختگیرانه آیین نامه های موجود و مهم بودن زمانبندی فشرده اجرای پروژه ها، اهمیت این موضوع تا حدی زیادی فزونی نیز می یابد. به همین خاطر، روش های جدید اجرا و مدیریت پروژه های عمرانی برای کنترل قوی تر و بهتر چالش های موجود، ایجاد شده اند و امروزه مورد استفاده قرار می گیرند. در میان این روش ها، متد مدیریت پیمان به عنوان یک راه مفید و هماهنگ با اهداف کلان پروژه ها توانسته در این مدت، سطح رضایت قابل توجهی را به خود جلب کند.

همان طور که گفته شد، مدیر پیمان یا همان پیمانکار در این متد، ملزوم به پرداخت هیچ هزینه ای بابت اجرا نیست و تعهدات را نیز عهده دار نمی شود. مدیر پیمان، صرفا به خاطر تخصص خود در این زمینه و دانشی که به صورت عملی در اختیار می گذارد، سود خود را به صورت درصدی از کل هزینه های پروژه دریافت می نماید. سرعت و کیفیت اجرای پروژه در متد مدیریت پیمان در مقایسه با دیگر متدها بیش تر است. از جمله پروژه های مدیریت پیمان می توان به پیمانکاری سوله های صنعتی، تولیدی و انبار، مانند انواع سوله های سبک، نیمه سنگین سنگین با جرثقیل های مختلف و دهانه های گوناگون، پوشش بدنه و سقف سوله و پیمانکاری پروژه های صنعتی مانند کارخانه های صنعتی نورد فولاد، صنایع شیمیایی، تصفیه خانه ها، سردخانه ها، سوله های مرتبط با مدیریت بحران و صنایع ساخت خودرو اشاره نمود.

متد پیمانکاری عمومی، شامل عقد قرارداد پیمان میان مالک و یک پیمانکار عمومی می شود. این امر با آگاهی عمومی از مشخصات پروژه مد نظر و تاریخ برگزاری مناقصه جهت فراخوانی طرف های ذینفع آغاز می گردد. قرارداد کار به شرکت کننده ای ارائه می شود که پایین ترین مبلغ را در جریان مناقصه اعلام کند. در این میان، پیمانکار عمومی، انجام بخش هایی از کار را با با بنگاه هایی که قادر به انجام آن ها هستند، در نقش پیمانکار جزء به صورت قرارداد در می آورد.

مدیریت پیمان به شکل ساده، شامل مدیریت فنی، اجرایی، مالی و اداری برای اجرای پروژه مد نظر می باشد که صاحب کار، فقط هزینه های انجام شده را پرداخت می نماید و بقیه موارد بر عهده مدیر می باشد. وظایف مدیر در زمینه مدیریت پیمان به شرح زیر می باشند:

• تعيين و به تایید رساندن استانداردهاي مهندسي و روش‌هاي محاسبه
• پايش فرايند مهندسي از نظر توجه به موارد قراردادي و استانداردهای موجود
• اخذ تصميم در ارتباط با تغيير کارهاي مهندسي
• بازنگري و صحه گذاشتن بر مهندسي پايه

به طور کلی می توان این گونه عنوان کرد که همه عملیات و کارهای مورد نیاز برای اجرا و تحویل کامل پروژه بر عهده مدیر می باشند. شاید با این سوال مواجه شده باشید که چرا مدیریت پیمان؟ در پاسخ باید گفت که این متد در مقایسه با دیگر متدها و قراردادهای اجرا دارای مزیت های زیادی است. برای مثال، صاحب کار در هر مرحله می تواند با توجه به صلاحدید خود در متریال ها یا دیگر موارد پروژه، تغییراتی اعمال کند. هیچ نیازی به حضور صاحب کار در کارگاه نیست و او می تواند گزارش ها را به شکل مکتوب دریافت کرده و مورد بررسی قرار دهد.

در ادامه مطلب تصاویری از پروژه های اجرایی و جزئیات اجرا در هین کار خواهید دید :