اصول پایه ای آکوستیک : بیش از نیمی از جمعیت جهان در مناطق پرجمعیت شهری زندگی می‌کنند. رستوران‌ ها، هتل‌ها، فروشگاه‌ها و دفاتر اداری شلوغ و معذب‌کننده برای ایجاد دافعه در مشتریان کافی هستند. هنگامی که برای یک دیدار یا حتی یک دورهمی شبانه‌مان با دوستانمان قرار می‌گذاریم آگاهانه فضایی را ترجیح می‌دهیم که در آن تمرکز بالاتری داشته باشیم و صدای یکدیگر را بهتر بشنویم. هرچه دنیای شلوغ‌تری داشته‌باشیم تمرکزمان بر صداهایی که واقعا می‌خواهیم بشنویم کمتر خواهدبود.

از ابتدای پیدایش، گوش ما بابت خطراتی که به ما نزدیک می‌شده هشدار داده‌است. ضمن آن که عملکرد گوش‌ها امروزه همان عملکرد سابق است، خطراتی که امروز با آن مواجهیم با آنچه در گذشته بوده تفاوت دارد. صداهای ناخواسته می‌تواند تاثیرات مخرب جدی‌ای بر سلامتی داشته‌باشد از جمله :از دست دادن شنوایی، بیماری‌های قلبی و عروقی، بالابودن فشار خون، سردرد، تغییرات هورمونی، اختلالات روانشناختی، اختلالات خواب، کاهش عملکرد فیزیکی و روانی، واکنش‌های اضطرابی، پرخاشگری، احساس پایدار ناخشنودی و کاهش عمومی سلامتی.

با این لیست طویل از عوارض نامطلوب آلودگی صوتی، نابخردانه است که تامین آسایش صوتی در یک پروژه معماری را به تنهایی بر عهده مشاورین طرح بگذاریم. هنگامی که ]ما معماران[ تامین آسایش آکوستیکی را بر عهده بگیریم، نتیجه نهایی می‌تواند کاملا اعجاب‌آور باشد.

آسایش آکوستیکی چگونه عمل می‌کند

حتی زمانی که در خواب هستیم، گوش خارجی، میانی و داخلی ما اصوات را دریافت، منتقل و شناسایی می‌کنند. تغییرات فشار هوای ناشی از امواج صوت باعث لرزش پرده گوش می‌شود و بدین ترتیب اعصاب منتهی به گوش داخلی تحریک می‌شوند. تفاوت در میزان این فشار باعث تفاوت در بلندی صدا می‌شود و واحد اندازه‌گیری آن دسیبل است. دوره‌های لرزش بر ثانیه تعیین کننده فرکانس صدا هستند که با هرتز اندازه‌گیری می‌شود.

کیفیت آکوستیکی در فضای داخلی بستگی به این دارد که منابع صدا با چه کیفیتی کنترل می‌شوند. صداهای خارجی، داخلی و ابزارآلات از طریق هوا و بدنه مصالح ساختمان انتقال می‌یابند. این که گوش انسان چگونه صدا را دریافت می‌کند مستقیما بستگی به میزان جذب و بازتاب امواج صوتی در ساختمان دارد.

برای رسیدن به آسایش آکوستیکی در یک ساختمان، میزان صدا و آکوستیک اتاق ارزیابی می‌شوند. میزان صدا با صداهای پس زمینه علاوه بر صداهای اصلی اندازه‌گیری می‌شود. آکوستیک اتاق با زمان بازگشت صدا، قابل فهم بودن آن، و میزان خصوصی بودن آن بررسی می‌شود. بسته به نوع کاربری ساختمان یا اتاق مورد نظر، تمهیدات آکوستیکی متفاوتی اعمال می‌گردد.

چگونه برای آسایش آکوستیکی طراحی کنیم

در اصول پایه ای آکوستیک برای آن که طراحی آسایش آکوستیکی را در نظر بگیریم، بایستی نیازهای کاربر فضا را در کنار فاکتورهای معماری خارجی و داخلی مد نظر قرار دهیم: برنامه ساختمان، عادات فرهنگی، نوع صداها، طیف صوتی، سیستم سازه‌ای و مصالح ساختمان. پیش‌بینی دقیق صوت یک چالش است.

میزان اصوات خارجی را بر اساس تحلیل سایت و یک شرح دقیق از نیازهای عملکردی ساختمان، جنس ساختمان و نیازمندی‌های تجهیزات تکنیکی پیش‌بینی نمایید. یک تحلیل سایت صحیح نمی‌تواند با شبیه‌سازی‌های کامپیوتری جایگزین شود، چرا که نرم‌افزارها گوش انسانی ندارند. در نهایت، عملکرد آکوستیکی وابسته به مهارت طراح است.

معماران در کجا اجرای آکوستیک بایستی وارد عمل شوند؟

هنگامی که نیازهای برنامه‌ای شناسایی شدند (و میزان صحیح صوت با کمک یک متخصص تعیین شد) زمان آن است که مصالح انتخاب شوند. این مرحله درست مرحله‌ای است که معماران بایستی بیشتر درگیر شوند و زمانی است که معماران می‌توانند در طراحی و بیان ساختمان (در داخل و خارج آن) یک تفاوت بوجود آورند. طیفی وسیع از مصالح ویژه طراحی آکوستیکی وجود دارد –از جمله پنل‌های سقفی و دیواری- که به کاهش بازتاب صوت کمک چشمگیری می‌کنند.

علاوه بر این، شیشه‌های آکوستیکی دارای یک لایه میانی اند که بدون تغییر در میزان شفافیت پنجره، انتقال صوت را کاهش می‌دهند و این می‌تواند راهی عالی برای خلق تقسیم‌بندی‌های فضای داخلی در بعنوان مثال فضاهای شلوغ امروزی باشد. علاوه بر این هرگز نباید استفاده صحیح و کاربرد درزگیر‌های ضدصدا را فراموش کنیم، چرا که این درزگیرها مانع عبور صدا از باریکترین درزهای اتاق می‌شوند. در نهایت، تست در محل تضمین می‌کند که عملکرد آکوستیکی مورد نظر تامین شده‌است.

آکوستیک یک عنصر کلیدی در تمام انواع ساختمان‌ ها از بیمارستان‌ها، ساختمان‌های آموزشی، مراکز ورزشی گرفته تا ساختمان‌های مسکونی و اداری و سالن‌های اجرای موسیقی. هر نوع ساختمان دارای نیازمندی‌های آکوستیکی خاص خود است و به این دلیل است که معماران نمی‌توانند یک ساختمان پایدار و آسایش‌بخش را بدون مطالعه و دانش قبلی طراحی نمایند. برای دستیابی به فضایی با کیفیت آکوستیکی عالی بایستی از وجود مصالح پیشرفته‌ای آگاه باشیم که به لطف تکنولوژی تولید شده‌اند.

همانطور که شهرهای ما درحال متراکم‌ترشدن است، همسایه‌هایمان به ما نزدیک‌تر می‌شوند، افراد در خانه دورکاری می‌کنند و عملکرد ساختمان‌ها بیشتر از قبل چندمنظوره می‌گردد، چشم‌انداز آکوستیک فضاهای داخلی نیز در حال تغییر است. تغییرات اقلیمی با واداشتن ما به استفاده بیشتر از سیستم‌های تهویه مطبوع، باعث بالاتر رفتن میزان آلودگی صوتی محیط ما شده‌اند. بادها در حال قوی‌ترشدن اند و لرزش‌های بیشتری را به دنبال دارند.

ساختمان‌های ما به عایق‌بندی صوتی قوی‌تری نیاز دارد تا کاربران فضا را از آلودگی‌های وتی داخلی و خارجی محفوظ نگه دارد. در انتهای روز، طریقی که ما در یک فضا «می‌شنویم» نه تنها بر درک ما از آن فضا تاثیر می‌گذارد، بلکه بر میزان خلاقیت ما، ظرفیت یادگیری ما، کیفیت خواب، آسایش و تندرستی ما نیز اثرگذار خواهدبود.

اصول پایه ای آکوستیک

گردآوری و ترجمه تحریریه پویانو/فاطمه زنگی

www.archdaily.com