اگر با اصول ارائه کار در رشته معماری آشنایی داشته باشید، احتمالا باید بدانید که پرزانته Presentation به عنوان یکی از قسمت های به نمایش گذاشتن کاری که شما انجام داده اید، اهمیت زیادی دارد. معمولا ارائه کار در معماری، خود شامل دو بخش می شود که ماکت و شیت های در بر گیرنده پلان ها و سایر مدارک طرح شما هستند. ماکت سازی و نحوه ارائه ماکت به شکل مناسب در مطالب قبلی توضیح داده شد، اما بخش دیگر که به چگونگی ارائه مدارک مربوط می شود، همان پرزانته است که در یک کلام به مخاطب شما می فهماند طرح تان دقیقا چه چیزی برای گفتن دارد. میزان اهمیت پرزانته به قدری زیاد است که می توان گفت یک پرزانته بد، یک کار فوق العاده را زمین می زند و یک پرزانته خوب، یک کار عادی را بسیار فراتر از حد واقعی نشان می دهد. با این حساب، احتمالا فهمیده اید که پرزانته در حکم تمام کننده است. اگر می خواهید در پرزانته کردن به شکل حرفه ای مهارت پیدا کنید، تا پایان این مطلب با پویانو همراه باشید.

ابعاد شیت را مشخص کنید

پیش از آن که کوچک ترین اقدامی انجام دهید، باید ابعاد شیت خود را مشخص کنید. ابعاد شیت به اسکیل آیتم هایی بستگی دارد که قرار است در دل آن جای دهید. البته به غیر از اسکیل کار، باید مقدار فضای خالی که احتمالا برای نوشتن توضیحات و دیگر موارد نیاز دارید را نیز در نظر بگیرید. اگر ابعاد شیت را بزرگ تر یا کوچک تر از حد در نظر بگیرید، تناسبات کار به هم خواهد خورد، پس سعی کنید حتما پیش از شروع کار به محاسبه دقیق مقدار فضای لازم بپردازید. در صورت فیکس بودن ابعاد شیت از این مرحله بگذرید.

به جهت گیری دقت کنید

جهت گیری شیت از دیگر نکاتی است که باید در همان ابتدای کار، مد نظر قرار گیرد. این که شیت شما از میان دو حالت افقی و عمودی به چه شکل نمایش داده شود را خصوصیات طرحی که قرار است پرزانته کنید، تعیین خواهد کرد. البته نظر شخصی خود شما یا کسی که قرار است شیت ها را بررسی کند نیز می تواند در این امر دخیل باشد. در صورتی که دست شما برای انتخاب جهت گیری شیت باز است، سعی کنید چیدمان آیتم ها را در هر دو حالت تصور کنید تا حالت بهتر را برگزینید.

حاشیه مناسب در نظر بگیرید

از جمله نکاتی که رعایت نکردن آن تاثیرات بدی بر پرزانته شما می گذارد، در نظر گرفتن حاشیه است. اگر شیت های شما حاشیه نداشته باشند، نگاه کردن به آن ها حس بدی ایجاد خواهد کرد. حاشیه یا همان کادر به شیت بندی نظم داده و آن را مرتب جلوه می دهد. البته کادر در شیت بندی معماری با دیگر کادرها متفاوت است. برای تعریف کردن کادر نباید از کشیدن خط استفاده کرد. به عبارت دیگر، این آیتم ها هستند که کادر را تعریف می کنند و آن را شکل می دهند.

جایگذاری را صحیح انجام دهید

یکی دیگر از قسمت های مهم شیت بندی که تا حد زیادی روی سطح پرزانته شما تاثیر می گذارد، جایگذاری آیتم هاست. به طور معمول در یک شیت معماری چند آیتم وجود دارد که شامل پلان، نما، برش و پرسپکتیو می باشند. ممکن است برخی از این آیتم ها در یک شیت وجود نداشته باشند یا برخی از آن ها دو یا چند مورد را شامل شوند. چیزی که مهم است، نحوه جایگذاری صحیح آیتم ها به گونه ای است که تناسب خوبی بین بخش های مختلف شیت ایجاد شود. بعدا در این رابطه بیش تر توضیح داده خواهد شد.

نظم را پایه کار خود قرار دهید

نکته ای که باید همواره در هنگام شیت بندی مد نظر داشته باشید، توجه به نظم کار است. شیت بندی شما هرگز نباید به شکلی درآید که آیتم ها نامرتب به نظر برسند. شیت بندی رندوم و غیر اصولی باعث به هم خوردن نظم می شود. سعی کنید شیت را پیش از رسم یا پلات گرفتن آیتم ها به چند بخش تقسیم کرده و محدوده نسبی هر آیتم را مشخص نمایید. البته این به معنای تحویل دادن یک کار خط کشی شده نیست، اما بهتر است شیت شما در نهایت از یک چارچوب منظم و اصولی برخوردار باشد.

سلسه مراتب را رعایت کنید

رعایت سلسله مراتب را می توان موردی دانست که مسیر حرکت چشم را روی شیت شما مشخص می کند. اگر آیتم ها را بدون در نظر گرفتن سلسله مراتب و به صورت رندوم روی شیت جایگذاری کنید، به احتمال خیلی زیاد با سردرگمی چشم در هنگام نگاه کردن به کار مواجه می شوید. یک شیت خوب باید به گونه ای چیدمان پیدا کرده باشد که آیتم های آن یکی پس از دیگری و با ترتیب مناسب به چشم آیند. رعایت سلسله مراتب می تواند در نحوه چیدمان آیتم ها و حرکت از برجسته ترین آیتم به سایر یا برعکس مفید واقع شود.

تناسب بصری را حفظ نمایید

تناسب بصری در صورتی ایجاد می شود که شما به خوبی بدانید کدام آیتم را دقیقا کجا قرار دهید. اگر شیت شما بعد از چیدمان آیتم ها به شکلی دیده شود که انگار بخشی از آن بیش از حد برجسته شده و بخش دیگر خالی باقی مانده، احتمالا تناسبات را به درستی رعایت نکرده اید. به عبارت دیگر، اگر احساس می کنید قسمتی از شیت شما به مرکز توجه تبدیل شده و بخشی دیگر از آن اصلا جذابیتی ندارد، باید روی تناسبات آن تجدید نظر کنید. سعی کنید آیتم ها را طوری در شیت بچینید که کلیت آن متعادل به نظر برسد.

وزن عناصر را در نظر بگیرید

در نظر گرفتن وزن عناصر یا همان آیتم ها نیز تا حد زیادی به حفظ تناسب بصری مربوط می شود. توجه به وزن آیتم ها یعنی شما باید آن ها را به گونه ای در شیت خود تنظیم کنید که در نهایت، یک طرف شیت به نظر سنگین نرسد. اگر وضعیت شیت شما به شکلی باشد که بخشی از آن سبک تر از بخش دیگر به نظر برسد یا این طور به چشم آید که انگار حجم زیادی از آیتم ها در یک گوشه متمرکز شده و سایر قسمت ها را خالی باقی گذاشته اند، باید دوباره چیدمان را انجام داده و این بار حفظ تعادل وزنی را مد نظر داشته باشید.

قسمتی از شیت را خالی بگذارید

یکی از اشتباهاتی که اکثر دانشجویان در شیت بندی خود مرتکب می شوند، پر کردن همه بخش های خالی است. قرار نیست شیت شما کاملا با طرح ها پر شود. این باور که باید همه بخش های شیت را به گونه ای پر کرد، کاملا اشتباه است. یک شیت زیبا باید حتما قسمت های خالی داشته باشد. قسمت های خالی به آیتم ها کمک می کنند بهتر دیده شوند، پس هرگز سعی نداشته باشید قسمت های خالی را به هر نحو که شده پر کنید. این قسمت ها را به عنوان بخشی از شیت که حضور آن الزامی است، در نظر داشته باشید.

به رنگ پس زمینه توجه نمایید

انتخاب رنگ پس زمینه از دیگر قسمت های چالش برانگیز شیت بندی و پرزانته است. معمولا پس زمینه اکثر شیت ها سفید در نظر گرفته می شود، اما گاهی به خاطر نوع طرح و خصوصیاتی که دارد، انتخاب رنگ های دیگر می تواند به زیباتر شدن شیت شما کمک کند. اگر قرار است رنگ پس زمینه را چیزی جر سفید انتخاب کنید، باید به انتخاب رنگ سایر بخش ها مثل خطوط، راندو، مدارک و حتی رنگ فونتی که قرار است به کار برده شود نیز توجه داشته باشید و آن ها را به گونه ای انتخاب کنید که کنتراست مناسبی با پس زمینه ایجاد کنند.

از تصاویر شماتیک بهره بگیرید

از جمله ترفندهای بسیار جالبی که به شیت شما جلوه می دهد و باعث بهتر بیان شدن ایده و طرح شما می گردد، استفاده از تصاویر شماتیک است. این را بدانید که هیچ کس حوصله خواندن توضیحات طولانی شما در رابطه با طرح تان را ندارد، پس باید به دنبال راهی باشید که به ساده ترین شکل ممکن، ایده تان را شرح دهد. تصاویر شماتیک، نشانه ها و علامت ها در معماری از اهمیت و قدرت زیادی برخوردارند و به خوبی می توانند شما را در جهت انجام یک پرزانته عالی و بدون نقص یاری دهند.

از فونت مناسب استفاده کنید

شاید کسی به شما نگفته باشد، اما فونتی که برای پرزانته انتخاب می کنید می تواند خیلی بیش تر از بقیه قسمت ها که احتمالا بیش تر در معرض توجه تان هستند، روی نتیجه نهایی تاثیر بگذارد. انتخاب فونت و نحوه به کار بردن آن در شیت بندی از جمله مهارت هایی است که داشتن آن به شیت بندی شما روح می دهد. یک شیت فوق العاده باید با فونت های مناسب همراه باشد. فونت ها حرف می زنند و به همین خاطر باید درست انتخاب شوند. البته این را بدانید که فونت خوب، لزوما بزرگ و خاص نیست و نباید طرح را تحت تاثیر زیاد قرار دهد.

توضیحات مختصر ارائه کنید

در معماری از توضیح استقبال چندانی نمی شود. اگر طرح شما به اندازه کافی خوب باشد، خود به تنهایی قادر خواهد بود این را برساند. به همین جهت است که توصیه می شود در پرزانته از ارائه توضیحات طولانی و خسته کننده خودداری کنید. همه چیز را به عهده تصاویر و نشانه ها بگذارید و تنها در مواردی که احساس می کنید وجود توضیح الزامی به نظر می رسد، مختصر و مفید به شرح آن چه می خواهید، بپردازید. این را به خاطر بسپارید که حجم نوشته های شما نباید آن قدر زیاد شود که بیش از حد جلب توجه کند.

روی رنگ بندی حساس باشید

اگر می خواهید شیت شما حرفه ای به نظر برسد، فکر استفاده از رنگ های تند و متنوع را از ذهن خود بیرون کنید. معماری با نقاشی فرق دارد و شیت شما نیز مطمئنا بوم نقاشی نیست. قرار نیست کسی به خاطر رنگ و لعاب بیش از حد به شیت شما امتیاز دهد یا به آن توجه کند. یک پرزانته خوب با استفاده از حداقل رنگ های موجود صورت می پذیرد. هر چه در انتخاب رنگ ها محتاط تر و قانع تر باشید، نتیجه بهتری خواهید گرفت. سعی کنید نهایتا از دو یا سه رنگ بهره بگیرید و آن ها را از میان رنگ های تیره برگزینید.

کمی خلاقیت به کار ببرید

برای این که شیت خود را در مرکز توجه قرار دهید، باید علاوه بر رعایت اصولی که گفته شد به این هم توجه داشته باشید که جذابیت، حرف اول و آخر را می زند. یک شیت جذاب به واسطه ایده های خود شما جلب توجه می کند. به طور کلی می توان گفت که طرح های خوب نیازی به نشان داده شدن ندارند و به خودی خود جلب توجه می کنند، اما خوب است همیشه با یک حرکت جالب و خلاقانه به پرزانته بپردازید و شیت خود را به گونه ای شکل دهید که در میان بقیه کارها حرف تازه ای برای گفتن داشته باشد.

کلیت کار را ساده نگه دارید

هیچ وقت فراموش نکنید که زیبایی در سادگی است. حتی فکر تهیه شیت های شلوغ و پر زرق و برق را به ذهن خود راه ندهید. شیت های خوب در عین سادگی، متفاوت و جذاب هستند. سعی کنید از شروع کار خود تا زمانی که شیت را به پایان می رسانید، مدام با خود تکرار کنید که هیچ چیز نباید از فرم ساده خود خارج شود. اگر قرار است حرکت خاصی در شیت دیده شود، بهتر است سایر قسمت ها ساده بمانند تا از هر گونه افراط جلوگیری به عمل آید. خلاصه این که خلاقیت خود را محتاطانه به شیت تزریق کنید.

تحریریه پویانو