معماری مسجد الانصار در سنگاپور/ گروه معماری ONG&ONG Pte Ltd ؛ مسجد الانصار به عنوان یک مسجد جامع مورد استفاده قرار می‌گیرد و در منطقه گرین لینک (Green Link)، میان بدوک (Bedok) و پارک ساحلی شرقی قرار دارد. در طراحی این مسجد بر خلق فضایی باز و عمومی تمرکز شده است که برای عبادت کنندگان و تمامی افراد جامعه دعوت کننده است.

معماران:  ONG&ONG Pte Ltd

مکان پروژه: سنگاپور

سال ساخت پروژه: 2015

این مسجد همچنین تجلی‌گر ایده پذیرفتن، حمایت کردن، و استقبال از نمازگزاران است. عناصری مانند مناره و گنبد اصلی فضای نمازخانه ، برگرفته از معماری سنتی مساجد هستند و این عناصر در این بنا با سازه‌های امروزی یکپارجه شده‌اند مانند سطوح انعطاف پذیر و دارای قابلیت جابجایی. این سطوح در بر گیرنده کلاس‌های درس و سالن سخنرانی هستند و گنجایش 300 نفر را دارند. این سالن می‌تواند در صورت نیاز به فضای نمازخانه اضافه گردد تا مسجد گنجایش تعداد بیشتری از نمازگزاران را داشته باشد، و همچنین به عنوان فضایی چند منظوره در نظر گرفته شده است که برای برگزاری مراسم‌هایی مانند جشن عروسی می‌توان از آن استفاده کرد.

یک مسجد می‌بایست در بر گیرنده عناصر خاص و نمادینی باشد که اعتقادات و باورهای محوری جامعه مسلمانان را به تصویر بکشد، در حالی که به طور همزمان محیط چند فرهنگی را که در آن قرار دارد، در نظر بگیرد و به نمایش بگذارد. به همین دلیل مسجد می‌بایست به گونه‌ای طراحی شود که باز و دعوت کننده به نظر آید؛ مسجد باید برای تمامی افراد جامعه قابل دست یافتن و دعوت کننده باشد و طرح آن می‌بایست این ارزش‌ها را در بر گیرد.

از ویژگی‌های اصلی این طرح که توسط معماران طراحی شده است، وجود یک فضای جمعی در قسمت جلوی سایت است که بوسیله یک سازه طره شده ایجاد شده است و شامل یک شبکه تیر از جنس فولاد است و معلق به نظر می‌رسد. این ساختمان طره شده سالن نمازخانه و مناره را در برمی‌گیرد و اینگونه به نظر می‌رسد که در قسمت بالای فضای تجمع و خیابان‌های اطراف، شناور است. فضای جمعی به گونه‌ای طراحی شده است که بتواند عملکردهای متنوعی را درخود جای دهد و این گونه پیش‌بینی شده است که بتواند به جنبه‌های متنوعی از زندگی مالایی پاسخ دهد: یک فضای جمعی غیر رسمی، فضای عبادت، و برای رویدادهای اجتماعی.

حجم جدید در قسمت بالای فضای جمعی قرار می‌گیرد و برنامه‌های جدید را در خود جای می‌دهد، شامل یک سالن چند منظوره با گنجایش 300 نفر و اتاق‌هایی که ممکن است به عنوان فضای عبادت برای بیش از 460 نفر، مورد استفاده قرار گیرند.

نمای این مجموعه که دارای قاب فولادی است، دارای الگوهای پیچیده‌ای است که با الهام از طرح‌های اسلیمی طراحی و ساخته شده است. در این نما از هندسه ساده یک مربع چرخیده شده استفاده شده است که بر روی یک سازه ثانویه لایه‌بندی شده است و یک الگوی ظریف ایجاد شده است که در نتیجه آن ظاهری متمایز برای این مسجد بوجود آمده و به نمایش گذاشته شده است. این نما به گونه‌ای طراحی شده است که نور روز را برای فضاهای داخلی فیلتر می‌کند و همچنین امکان جریان یافتن هوا را در فضاهای داخلی فراهم می‌کند و ساختمان به شکل طبیعی تهویه می‍‌‌شود، مانند یک حجم باز و متخلخل.

مناره این نما مانند یک نقطه عطف است و گنبد آبی رنگ خطوط زیبایی را در نمای خارجی بوجود آورده است، در حالی که سقف به گونه‌ای طراحی شده است که نمایانگر یک ستاره هشت‌پر است و در اثر قرار گیری دو هندسه در کنار یکدیگر بوجود آمده است. این طرح الهام گرفته شده از نقوش اسلیمی است و این دو هندسه عوامل مهمی در ارتباط دادن طرح به روز شده این مسجد با گذشته هستند و باب جدیدی را برای معماری مسجد الانصار گشوده‌اند. 

ساختار این مسجد فضا را باز می‌کند و ارتباط بصری مناسبی را شکل می‌دهد، و همچنین دسترسی مناسبی به فضای اطراف بوجود می‌آورد. این مجموعه طراحی شده است تا دعوت کننده باشد و افراد را به ورود این مجموعه فرا بخواند تا در فعالیت‌هایی که در این مجموعه انجام می‌شوند شرکت کنند. فضای جمعی که پوشیده شده است، فعالیت‌های متنوعی را در خود جای می‌دهد؛ از گردهمایی‌های رسمی گرفته تا فضایی که می‌تواند برای عبادت و نماز مورد استفاده قرار گیرد.

این فضا همچنین امکانات مناسبی را برای تعامل میان مردم ایجاد می‌کند و مانند یک فضای شهری است که جامعه مسلمانان می‌توانند در آن گرد هم آیند. از دیگر ویژگی‌های کلیدی این مجموعه، طراحی ساختمان جدیدی است که کلاس‌ها و فضاهای اداری ، و یک مهدکودک را درخود جای می‌دهد.

قسمت‌های قدیمی و جدید این مجموعه به شکلی مستقل نمایان شده‌اند در حالی که به عنوان یک کل جدایی ناپذیر نیز تجربه می‌شوند. مجموعه‌ای از پنجره‌های سقفی واسطه بین دو قسمت قدیمی و جدید این مجموعه هستند و بازدیدکننده‌ای که در این ساختمان حرکت می‌کند می‌تواند وجود هر دو قسمت قدیمی و جدید را حس کند؛ مانند یک گفتگوی دائم میان سنت و مدرنیته.

منبع: archdaily

گرداوری و ترجمه در تحریریه پویانو|علمی