معماری ؛ مرکز ورزشهای آبی لندن برای المپیک تابستانی ۲۰۱۲ / زاها حدید
معمار: زها حدید
مکان پروژه: وست مینستر، لندن، انگلستان
مساحت پروژه: 15950 مترمربع
سال ساخت پروژه: 2011
ایده پردازی طرح: ایده طرح معماری مرکز ورزشهای آبی شهر لندن برگرفته از هندسه سیال آب در حال حرکت است. این ایده فضاهای داخلی مجموعه و محیط اطراف آن را شکل می‌دهد که منعکس کننده مناظر محیط رودخانه پارک المپیک هستند. سقف موج دار این مجموعه از سطح زمین آغاز شده و همچون یک موج بالا می‌رود- فرمی سیال و وحدت بخش که استخرهای مجموعه را به هم پیوند می‌زند، در حالی که حجم استخرهای شنا و استخرهای پرش از روی سکو را نیز مشخص می‌کند.
این مرکز ورزشهای آبی به شکلی انعطاف‌پذیری طراحی شده است تا بتواند 17500 تماشاچی را در زمان برگزاری بازی‌های المپیک 2012لندن در خود جای دهد، و پس از اتمام المپیک و با استفاده بهینه از فضای آن قابلیت پذیرش 2000 تماشاچی را داشته باشد.
در طرح جامع مربوط به پارک المپیک، مرکز ورزشهای آبی درون آن قرار گرفته است. یک دسترسی پیاده به پارک المپیک از طریق پل شرقی- غربی (معروف به پل شهر استراتفورد) وجود دارد که در لبه‌ی جنوب شرقی پارک المپیک و در نزدیک‌ترین فاصله به شهر استراتفورد قرار گرفته است. این مسیر عابرپیاده دقیقا از مرکز محیط پارک عبور می‌کند و دروازه اصلی ورود به پارک محسوب می‌شود. تعدادی پل‌های کوچکتر مخصوص عابرین پیاده نیز سایت را به پارک المپیک متصل می‌کنند و از بالای کانال موجود می‌گذرند.
مرکز ورزشهای آبی فضاهای عمومی اصلی را که در پارک المپیک قرار گرفته‌اند، در استراتژی‌های برنامه‌ریزی شهر استراتفورد در نظر گرفته شده‌اند را، در خود جای داده است: اتصال شرقی- غربی پل شهر استراتفورد و ادامه یافتن پارک المپیک در طول کانال.
مرکز ورزشهای آبی بر اساس یک محور متعامد طراحی شده است، که عمود بر محور پل شهر استراتفورد است. هر سه استخر این مجموعه روی این محور قرار گرفته‌اند. استخر مخصوص آموزش زیر پل قرار گرفته است و استخرهای مخصوص پرش از سکو و مسابقه شنا در سالن بزرگ استخرها واقع شده‌اند و بوسیله سقف محصور شده‌اند. استراتژی کلی این است که پایه و قاعده سالن استخر به عنوان جایگاه مخصوص تماشاچیان، که به پل شهر استراتفورد مرتبط است، چهارچوب‌بندی شود.
عنصر سکو شامل گستره‌ای از فرم‌های متنوع و حجروی است که درون حجم معماری واحدی قرار گرفته‌اند و به شکلی کاملا یکپارچه با پل دیده میشوند. سکوها از روی پل شروع میشوند و در اطراف سالن استخرها ادامه پیدا می‌کنند تا به قسمت پایین‌تر کانال برسند.
سالن استخر در قسمت بالایی جایگاه تماشاچیان و بوسیله سقفی بزرگ تعریف شده است. منحنی این سقف در طول محوری مشابه با خود استخرها قرار گرفته‌اند. فرم این سقف با توجه به خط دید 17500 تماشاچی که در زمان برگزاری بازی‌های المپیک در سالن حضور دارند، طراحی و ساخته شده است. یکی از ویژ‌گی‌های منحصر بفرد این سقف، استفاده از پوششی دو لایه است که هر کدام از آن‌ها انحنای متفاوت و منحصربفرد دارند و سازه‌ای با قوس سهموی را شکل داده‌اند. سقف این قسمت از ساختمان مواج طراحی شده است تا تفاوتی در ظاهر حجم سالن استخر مسابقات و سالن پرش از سکو، ایجاد شود. برنامه‌ریزی‌های این مجموعه فراتر از توجه صرف به نمای سالن استخر بوده است و سقف سالن تا فضای بیرونی و روی پل امتداد پیدا کرده و ورودی اصلی مجموعه را شکل داده است که با اتمام بازی‌های المپیک مورد استفاده قرار خواهد گرفت. از لحاظ ساختاری، سقف در 3 محل اصلی استوار شده است با فضای باز میان سقف و جایگاه تماشاچیان که از آن برای قرار دادن صندلی‌های اضافی در زمان برگزاری بازی‌های المپیک استفاده می‌شود و سپس در ارتباط با نمای شیشه‌ای زمانی که بازی‌های المپیک به پایان برسد.
منبع: archdaily
گردآوری و ترجمه تحریریه پویانو|علمی