طراحی کلیسا استلا ماریس

معماری : Alejandro Beautell

موقعیت: تنریف، جزایر قناری، اسپانیا

زیربنا: 45.87  مترمربع

سال: 2016

برای سال‌ها، اهالی روستای ماهیگیری «ال پریس» برای بهبود ساختمان یک معبد مخصوص تلاش کرده‌بودند.

این معبد متعلق به «ویرجین دل کارمن» (بانوی کوه کارمل) می‌باشد که پشتیبان ملوانان بوده‌است.

برخلاف تعیین نمودن مکان‌های متعدد و گوناگون، این ساخت‌وساز به دلایل گوناگونی امکانپذیر نبود. تصویر این بانو، که اهالی شدیدا به آن تعلق خاطر و ارادت داشتند، در یک انبار متعلق به انجمن ماهیگیران نگه‌داری می‌شد تا در یک محل مقدس نصب شود.

قطعه زمین که در یک پرتگاه سنگی در کنار اسکله واقع شده‌بود با توجه ابعاد کوچکش و شکل غیرمعمولی که داشت وضعیت خاصی پیدا کرده‌بود. این سختی هنگامی بیشتر می‌شد که علاوه بر محدودیت‌های منابع مالی کم و محدود، زمینی که پیشنهاد ساخت کلیسا روی آن مطرح بود دارای شیب قابل توجهی بود (با توجه به خطری که حفاری‌های این چنینی برای خانه‌های ضعیف و دست‌ساز مجاور ایجاد می‌کنند، امکان حفاری صخره وجود نداشت).

در محلی بدون هیچ عطف معماری و در جایی که اغلب ساختمان‌ها به دست مردم محلی وساکنین ساخته شده، از یک ساختمان از پیش طراحی شده انتظار می‌رود نمای ساختمان های قدبرافراشته در این دماغه را تکمیل نماید. چالش، ادغام کردن حجم جدید با بافت بدون تحمیل آن بود، تا مجموعه خانه‌های تشکیل دهنده زمینه کلیسا، شخصیت آن را خدشه‌دار نکنند.

این کلیسا به شکل یک حجم استوانه‌ای منفرد طراحی شده، که به صورت مورب در قسمت بالایی‌اش قطع شده‌است. در کنار کلیسایی که طراحی شد یک فضای کوچک عبادت قرار دارد که برای ماهیگیران منطقه تداعی‌کننده غار است. چینش احجام فضایی باز در میان ساختمان‌ها را خلق می‌کند که پاسیویی برای دسترسی فراهم می‌آورد، پاسیویی که از بادهای تند منطقه در امان است.

محراب به سمت شمال جهتگیری دارد. میز محراب در تراز فضای سالن اصلی قرار گرفته‌است. یک لبه منفرد یکپارچه که از دیوار بیرون می‌آید، صندلی‌هایی را برای نشستن عبادت‌کنندگان حول میز محراب فراهم می‌کند. در ادامه دیوار با «ویا کروسیس»(جایگاه صلیب) که متشکل از چهارده ستاره است ترکیب می‌شود. بر دیوار بتنی پشت محراب، گشایشی برای ورود نور خط‌‌الرس وجود دارد، نوری که از یک شیشه آبی عبور می‌کند و حس‌وحال فضا را خلق می‌کند.

در حیطه مصالح، ساختمان نتیجه سادگی فراوان، سادگی مصالح استفاده شده و استفاده از منابع همچون نور طبیعی می‌باشد، که برای ساختمان شخصیتی زاهدانه فراهم می‌آورد، شخصیتی که تنها ضروریات را مطالبه می‌کند. دیوار پشت محراب که از بتن خرد شده پوشانده شده، دارای شیشه‌های آبی در توده خود است که از بطری‌های نوشیدنی محلی نشات می‌گیرد، نوشیدنی‌ای که اهالی «ال پریس» در جشن پایه‌ریزی سنگ بنای کلیسا نوشیده‌اند.

بتن، در تضاد با پرداخت زبر گچ‌کاری «تیرولیانو»( ساخته شده از سنگ‌های خرد شده آتش‌فشانی جزیره)،و هردو با هم در تعامل با نوری که روی آن‌ها می‌تابد، وجهی از طراحی را که با ماده در ارتباط است نشان می‌دهند. برای کفسازی سالن نیایش بتن صیقلی اجرا شده‌، درحالی که بتن خرد شده برای دیوار محراب انتخاب شده‌است. درب ساخته شده از چوب درخت توت با دستگیره‌هایی از ماده شکل‌دهنده حروف M  و A -که نشانه Ave Maria هستند- می‌باشد.

محیطی که طبقه همکف این پرستشگاه را شکل می‌دهد، نمایانگر زنانگی «ویرجین ماری»، صورت مادرانه کسی است که پذیرای جماعت عبادت‌کننده حاضر درکلیسا می‌باشد. بنابراین، ویرجین دل کارمن با قرارگرفتن در شمال، به اتسعاره از نقش آن در هدایت ملوانان در طول شب، گرداننده فضای کلیسا است: استلا ماری یا همان ستاره دریا.

گردآوری و ترجمه تحریریه پویانو/فاطمه زنگی

منبع: archdaily