طراحی مهدکودک Fuji‌ : عرشه سقفی بیضی شکل این مهدکودک سرگرم کننده در توکیو، به کودکان این امکان را می دهد تا بدون حد و مرز دورتادور لبه های ساختمان حرکت کرده و بازی کنند – ویژگی که به تازگی برنده جایزه بین المللی Moriyama RAIC در سال 2017 شد. طراحی مهدکودک Fuji‌ که ده سال پیش توسط معماران Tezuka انجام شد، در حومه توکیو در Tachikawa واقع شده است. این مکان ظرفیت 600 کودک بین 2 تا 6 سال را دارد.

این مدرسه از روش Montessori پیروی می کند؛ یک روش آموزشی که در آن به کودکان آزادی داده می شود تا در اطراف کلاس های درس حرکت کنند و از طریق جست و جو و اکتشاف به یادگیری بپردازند.

به جای اعمال مرزهای فیزیکی برای کودکان، معمار توکیویی Takaharu Tezuka این مهدکودک را به عنوان یک فضای نامحدود طراحی کرده است که در آن بازی و یادگیری آزادانه ارائه می شود.

او کانسپت طرح خود را ” آینده نوستالژیک ” نامیده است. جایی که او به شیوه ای توجه می کند که کودکان به طور طبیعی تصمیم می گیرند بدون هیچ ابزار مکانیکی و یا صفحه نمایشی بازی کنند، و سپس آن را با طرح های پیش رو برای آینده تسهیل می کند.

طراحی مهدکودک Fuji‌ در سال جاری جایزه بین المللی Moriyama RAIC را برنده شده است. جایزه ای که در آن کاری از میان کارهای معماران معرفی می شود که ” درون بافت اجتماع خود قابل تغییر باشد “.

در این مهد هیچ تجهیزات بازی نصب نشده است و به جای آن خود معماری فضا به عنوان یک زمین بازی بزرگ عمل می کند. کودکان می توانند آزادانه در این محیط امن حرکت کنند، بیفتند یا خیس شوند.

به گفته Tezuka: ” از آن جایی که این ساختمان شبیه یک حلقه است، بچه ها می توانند در همه جا یکدیگر را ببینند. هیچ حس خشنی در این فضا وجود ندارد، و بچه ها یاد می گیرند که نسبت به دیگران عادلانه رفتار کنند و همچنین یاد می گیرند که چطور بخشی از یک گروه خوب باشند. ”

فضای روی سقف ساختمان هم به عنوان یک زمین بازی و هم به عنوان یک مسیر دویدن کاربرد دارد؛ یک حلقه بی انتها که کودکان می توانند در آن به دنبال یکدیگر بدوند. این سازه در اطراف درختان موجود در سایت ساخته شده است، با تورهایی دورتادور درختان که بالا رفتن از آن ها را برای بچه ها آسان کرده است.

هنگامی که بچه ها برای اولین بار شروع به برقراری ارتباط و تعامل با ساختمان کردند، یک لحظه به شدت عاطفی بود!

Tezuka: ” ساده بود؛ آن ها شروع به دویدن کردند. این فراتر از انتظارات ما بود. من در کنار مدیر مهد کودک نشسته بودم و همه اشک می ریختند. شگفت انگیز بود، یک واکنش سریع به فضا! ”

نرده های دورتادور لبه به عنوان یک مانع امن عمل می کنند و حیاط داخلی را به یک میدان بزرگ مرکزی تبدیل کرده اند. نرده ها به اندازه کافی به هم نزدیک هستند و بچه ها نمی توانند سر خود را از میان آن ها عبور دهند، اما به اندازه ای فاصله دارند که بتوانند پاهای خود را از میان آن ها رد کرده و آویزان کنند.

ارتفاع سقف فقط 2.1 متر می باشد و ارتباط نزدیکی را بین طبقات ایجاد کرده است. بچه ها می توانند با دست و پا از روی توده ها بالا بروند و با پیمودن چند پله به یک سراشیبی از عرشه تا پشت زمین برسند.

نورگیر های سقفی روی زمین عرشه دیده می شوند که باعث ورود نور طبیعی به کلاس های درس طبقه همکف می شوند و بچه ها می توانند از این سوراخ ها همکلاسی های خود را ببینند. پنج کانال راه آب، آب باران را درون مخازن آب ریخته و آن ها را لبریز می کنند، در نتیجه بچه ها می توانند در آب و هوای مرطوب زیر ریزش آبشار مانند آنها بازی کنند.

درهای کشویی در طبقه همکف اجازه می دهد که کلاس های درس در طول آب و هوای خوب رو به عناصر بیرونی باز باشند. به جای استفاده از دیوار برای جداسازی فضاها، معماران جعبه هایی را با ابعاد مناسب کودکان ایجاد کرده اند که از چوب سبک و با لبه های گرد ساخته شده اند و می توان آن ها را روی یکدیگر چید تا قفسه ها و فضاهایی برای نمایش ایجاد شوند.

Tezuka معتقد است طراحی داخلی استاندارد کلاس درس، غیرطبیعی است و تاثیر معکوسی بر روند یادگیری مثبت دارد. طراحی پلان باز باعث تشویق حس همکاری و استقلال در کودکان می شود، بدون اینکه آن ها را مجبور کند که ساکت و بی حرکت برای مدتی طولانی یک جا بنشینند.

با باز نگه داشتن کلاس های درس، صدای 600 دانش آموز، سرو صدای مثبت و سفیدی را که می توان در طبیعت یافت، تولید می کند. Tezuka زمانی به این ایده رسید که آهنگ ساز و زیست شناس مولکولی Tsutomu Ohashi را ملاقات کرد.

معمار با گوش دادن به یک اجرای موسیقی اندونزیایی که Ohashi به او پیشنهاد کرد، متوجه شد که صوت مذکور توسط سروصدای جنگل نامفهوم شده بود، چیزی که او به طور ناخودآگاه می توانست در زمان تماشای نمایش فیلتر کرده و نشنود.

Tezuka در اینباره توضیح داده است: ” درست شبیه به یک ماهی که نمی تواند در آب تصفیه شده زندگی کند، بچه ها هم نمی توانند در یک محیط تمیز و دست نخورده، آرام و کنترل شده زندگی کنند. ”

طراحی مهدکودک Fuji‌

منبع: dezeen