طراحی رستوران درختی/ گروه معماری Pacific Environments
PEL در همکاری با مدیران پروژه، گروه اطلاعاتی ساختمان، Colenso BBDO، و Yellow اقدام به یافتن درخت سرو عظیمی نمودند که رستوران درختی بنا بود بر روی آن ساخته شود. این درخت بیش از 40 متر ارتفاع دارد و قطر پایه آن معادل 1.7 متر است و در سایتی در شمال اوکلند قرار دارد.
ایده طرح بسیار چالش برانگیز بود و گستره وسیعی از مشاوران برای دریافت توافق در ارتباط با تامین منابع، ساختمان، و ساخت و ساز در یک زمان محدود اقدام نمودند. بر اساس گفته پیمانکار این ساختمان آنها هرگز در پروژهای مانند این نمونه شرکت نکرده بودند.
معمار: گروه معماری Pacific Environments
موقعیت پروژه: اوکلند، نیوزیلند
سال ساخت پروژه: 2009
ایده معماری
این ساختمان در زمینی که گویی افسون شده است، اجرا شده و در بالای علفزاری باز و مسیری پر پیچ و خم در لبه جنگل قرار دارد.
ایده ساخت رستوران بر روی یک درخت یادآور رویاهای دوران کودکی، بازیهای کودکانه،و داستانهای تخیلی است. این فرم الهام گرفته از بسیاری از فرمهای موجود در طبیعت است؛ از جمله: شفیره حشرات، پیلهای که از پروانه در زمان رشد محافظت میکند، ساختار یک پیاز، و یا سیری که برای خشک کردن آویزان شده است. این بنا همچنین میتواند یادآور یک فانوس، و یا یک فانوس دریایی در طول شب باشد که به سادگی میدرخشد و در طول روز ظاهری نیمه پنهان شده دارد و یا شبیه به یک قلعه درختی است که امکان دیدن محیط اطراف را فراهم میکند و همچون یک پناهگاه است. طرح این رستوران درختی همچنین شباهت بسیار کمی به یک صدف دریایی حلزونی شکل و مارپیچ دارد که دو انتهای آن باز هستند.
این همان خانه درختی است که روزی رویای کودکی بسیاری از ما بوده است، اما برای دوران بزرگسالی تنها جنبهای فانتزی به خود گرفته است.
دسترسی به این رستوران از طریق مسیری که در ارتفاع 60 متری و در میان درختان ساخته شده انجام میشود و حسی ماجراجویانه را در بازدیدکنندگان ایجاد میکند.
سایت و درخت انتخاب شده برای این رستوران میبایست پاسخگوی نیازهای عملکردی آن باشد. این رستوران ظرفیت کافی برای جای دادن 18 نفر مراجعه کننده و کارکنان را دارد و در ارتباطی نسبتا مناسب با کافه است. طراحی این رستوران درختی باید به شکلی انجام میشد تا با توجه به فضای داخلی کوچک آن امکان بدست آوردن زوایای مناسب برای دوربین و تهیه تصاویر مورد نیاز برای انجام تبلیغات، وجود داشته باشد. و همچنین وجود نور کافی در فضاهای داخلی و دید به سمت دره و ورودی سایت از جمله الزاماتی بود که باید در طراحی در نظر گرفته میشد. طراحی سازهای امن و مناسب نیز از اهمیت بالایی برخوردار بود. درختی که در نهایت برای ساخت این رستوران انتخاب شد یکی از بزرگترین درختان موجود در این سایت بود و بر بالای زمینی شیبدار در جنگل قرار دارد و این موضوع موجب تاکید بصری بر ارتفاع درخت خواهد شد. در طبقه همکف این رستوران درختی، امکانات تهیه غذا، آشپزخانه، و سرویسهای بهداشتی قرار گرفتهاند.
مهمترین جزء معماری این رستوران فرم ساده و بیضی شکلی است که به صورت ارگانیک در اطراف تنه درخت پیچیده شده و در بخش بالایی و پایینی به تنه درخت متصل شده است. پلان این رستوران منحنی شکل و متشکل از دو نیمدایره است که در محل قطرشان به یکدیگر متصل شدهاند ولی مراکز آنها منطبق بر هم نیست. با توجه به این شیوه طراحی فضایی بیرون زده در حجم ساختمان ایجاد شده است که مسیر ورود عابران از میان درختان جنگل به آن متصل شده است و تجربهای هیجانانگیز را برای بازدیدکنندگان از این فضا بوجود آورده است. ترکیب این مسیر با فضای نیمه باز رستوران و همچنین امکان برقراری دید به سوی جنگل، محیطی مسحور کننده را خلق کرده است.
مقیاس و فرم رستوران درختی، فضایی به یاد ماندنی را بوجود آورده است و این شیوه طراحی تاثیری منفی بر عملکرد ساختمان نداشته است. در حالی که فرم ارگانیک و طبیعی ایجاد شده به خوبی با محیط اطراف ترکیب شده و ریتم موجود در متریالهای استفاده شده کمک فراوانی به تحقق این هدف، کرده است. در راستای تحقق هدف سازگاری و هماهنگی با محیط، از تختههای چوبی در نمای این ساختمان استفاده شده است که در واقع الگوبرداری از تنه عمودی و بلند درختان سرو بوده است.
این بنا دارای عرضی معادل 10 متر و ارتفاع 12 متر است و نیم طبقه آن 10 متر از سطح زمین فاصله دارد. خرپاهای چوبی اصلیترین عناصر سازه این ساختمان هستند. قطعات چوبی و منحنی شکل نمای ساختمان با استفاده از چوب درخت کاج ساخته شدهاند و برای ساخت تیغههای فضاهای داخلی از چوب درخت صنوبر استفاده شده است. قطعات چوبی مسیر ورودی به رستوران نیز با استفاده از چوب درخت سرو ساخته شدهاند. فضای میان الوارهای چوبی نما بازشوهای این ساختمان را شکل داده است و بدین طریق گستره وسیعی از دیدهای مختلف از فضای داخلی قابل مشاهده هستند و همچنین نوری که در طول روز وارد ساختمان میشود تنوع بسیار زیادی خواهد داشت. برای ایجاد تنوع در مورد مصالح بکار رفته در ساختمان در برخی از قسمتها از فولاد استفاده شده است. در دو بخش انتهایی غلاف از قطعات فولادی استفاده شده است تا اتصال استوارتری با تنه درخت بوجود آید.
قطعات فولادی استفاده شده در این ساختمان در برابر شرایط محیطی مقاوم هستند و در قسمت زیرین پرههای چوبی سقف از ورقهای اکریلیک استفاده شده است. نورپردازی یکی از اجزاء مهم معماری است که موجب بهبود کیفیت فضای داخلی و ایجاد تغییر و تنوع در آن میشود. در مسیر ورودی از نورپردازی گسسته استفاده شده است و در فضاهای داخلی تجهیزات نورپردازی در قسمت زیرین سقف نصب شدهاند.
تیمی از مشاوران در طول طراحی و اجرای این پروژه با معماران همکاری داشتهاند؛ از جمله: مهندسین سازه و تاسیسات (Holmes Consulting Group)، برنامه ریزان شهری، و متخصصین کاشت درخت. تمامی این مشاورهها در جهت پاسخگویی به الزامات و نیازهای عملکردی ساختمان انجام شده است.
منبع: archdaily
گردآوری در تحریریه پویانو| علمی