طراحی داخلی مسجد محمد رسول الله

معماران: گروه معماری پایا پایرنگ

مکان: شیراز، ایران

مساحت: 2750 مترمربع

سال پروژه: 2016

از زبان معمار: درخواست کارفرما از ما، طراحی مسجدی بود با حداکثر ظرفیت برای نمازگزاران؛ در منطقه سالن نماز قبلی که توسط درختان 70 ساله و خیابان های اصلی بیمارستان احاطه شده است. ایده اصلی طرح در چهار چالش شکل گرفت: حداکثر ظرفیت برای نمازگزاران، حفظ درختان اطراف، نزدیکی به محور اصلی پیاده رو و سالن قدیمی نمازخانه. در مرحله اول، با توجه به شرایط پروژه، الگوی یک مسجد بدون حیاط انتخاب شد؛ جایی که در آن تمام فضای بین درختان به عنوان فضای طراحی در نظر گرفته شد. و همچنین با توجه به قدمت سالن نمازخانه، به عنوان بخشی از تاریخ این سایت، طرح آن پلان گنبد مسجد جدید را شکل داد.

دو ورودی برای این مسجد در نظر گرفته شده است. این دو ورودی توسط یک رواق، که یکی از عناصر مهم در طراحی مسجدهای ایرانی محسوب می شود، به یکدیگر متصل شده اند. الگوی باز و شبکه ای دیوار آجری رواق، علاوه بر ایجاد ارتباط بصری، ارتباط و پیوند مسجد را با مسیر پر رفت و آمد شمالی سازماندهی کرده است. در کنار ورودی ها، دو مناره با هیئتی چرخشی طراحی شده اند. حضور مناره ها به دعوت کنندگی ورودی ها و نمادگرایی مسجد – دو مناره در دو طرف گنبد – کمک کرده است. با این وجود، این تصویر زمانی که شروع به گشت و گذار در اطراف مسجد می کنید تغییر می کند و دیدگاه ناظر را نیز دگرگون می سازد.

نمازگزاران برای ورود به مسجد از یک فضای باز عبور کرده و وارد یک فضای نیمه باز می شوند؛ الگویی که در معماری سنتی ایران رایج می باشد. این طرح به ما این امکان را داده است تا روزنه ای را در سمت جنوبی و رو به آسمان ایجاد کنیم تا نور خورشید در میانه روز در تمامی روزهای سال، گبد را نورانی کند. نمای مسجد با سنگ پوشیده شده است تا ظاهری سنگین، محکم و ساده را در میان درختان سایت به نمایش بگذارد و کنتراست مناسبی را با پوشش مسی موجود ایجاد کند. سادگی فرم، متریال و هندسه این طرح همراه با استفاده از الگوهای فضایی مساجد تاریخی و جزییات سنتی مانند دیوارهای مشبک و نوشته های داخل فضا، همگی نشان دهنده رویکرد کلی طراحی مساجد می باشند؛ یعنی توجه به سنت های اسلامی در ساخت مساجد و سپس بیان کردن و اظهار داشتن آن در ساختمان ها به زبانی مدرن.

طراحی داخلی مسجد محمد رسول الله

تحریریه پویانو: جعفری

منبع: archdaily